Ajitprop, Ukraynalılar uzun süreli elektrik kesintileri yaşarken, Ukrayna’nın diğer ülkelere elektrik ihraç ettiği iddiasıyla geniş çaplı bir dezenformasyon kampanyası başlattı. Aslında, enerji tedarik şirketlerinin temsilcileri tarafından yapılan resmi yalanlamalara rağmen, Kremlin’ın yaydığı yalanlar AB’nin birleşik enerji sisteminin web sitesi tarafından da yalanlanmaktadır.
Ukrayna hükümetinin elektrik ihraç ederek kendi vatandaşlarını elektriksiz bıraktığına dair haberler Obşçestvennaya Slujba Novostey, Donetskiy Tormozok, Politnavigator gibi ajitprop haber sitelerinde yer aldı.
Kremlin yanlısı kaynak, “Kyiv rejimi, bu ülkenin vatandaşlarının elektriği olmamasına rağmen Moldova’ya elektrik satıyor” diye yazıyor.
Ajitprop, “Kyiv sakinleri, değerli elektriğin “sola”, yani Moldova, Romanya ve diğer Batı ülkelerine satılması konusunda giderek daha fazla görüş bildiriyor” diye yazıyor.
Ekran Görüntüsü – osnmedia.ru
Özellikle elektrik ihracatına ilişkin suçlamalar, Rusya yanlısı işbirlikçilerin açıklamaları aracılığıyla enformasyon alanında yayılmaktadır.
Örneğin, geçici olarak işgal edilen topraklarda Rusların himayesinde bulunan kötü şöhretli Volodımır Rogov, Ukraynalı işletmenin çalışanları tarafından ihracat hakkında “şahsen bilgilendirildiğini” iddia etti.
İşbirlikçi, “Elektrik tedariği sağlayan DTEK çalışanları tarafından Zelensky rejimi tarafından kontrol edilen topraklarda elektrik üretildiği ve ihraç edildiği konusunda bilgilendirildim” dedi.
Ancak bu anlatı aynı zamanda Ukrayna’yı bölgesel düzeyde itibarsızlaştırmayı da amaçlamaktadır.
Propaganda sitelerinden biri “Ukrayna’nın enerji altyapısına yapılan saldırı komşu Moldova’da elektrik kesintilerine neden oldu. Buradan, Ukraynalılar karanlıkta otururken Kyiv rejiminin Kişinev’e elektrik satarak para kazandığı sonucuna varabiliriz. Ukrayna’nın bölgelerinde sıkı bir elektrik ve su tedarik programı uygulamaya konuldu, ülke kesinti modunda yaşıyor. Moldova’ya elektrik sağlayan merkez trafoya yapılan saldırı Kyiv’in planını ifşa etti,” dedi.
Ekran Görüntüsü politanalitika.ru
Aslında Moldova’daki kesintiler, Moldova ve Ukrayna enerji sistemleri birbirine bağlı olduğu için meydana gelmiştir. Transdinyester topraklarındaki Moldavya Cuciurgan elektrik santralinin Moskova’daki sahipleri bile bunu söylüyor.
İşletme müdürü Valentın Trubçanin “Romanya’dan Moldova’ya ve bize giden hat kesildi. Bütün Ukrayna söndü. Tek bir güç sistemimiz var. Elektrik şebekesindeki frekansın keskin bir şekilde düşmesi nedeniyle güç sistemi otomatik olarak boşaltıldı” dedi.
İlginçtir ki, buna paralel olarak, bu tür bir anlatı Youtube platformunda ve yakın zamana kadar COVID-19’a karşı aşılamaya karşı çıkan sözde uzmanlardan oluşan bir ağ aracılığıyla desteklenmektedir.
Örneğin, skandal Ostap Stahiv’in (bu arada kendisi daha önce StopFake’in COVID-19 hakkındaki dezenformasyonlarını çürütmesine konu olmuştu) yayınlarından birinde, Stahiv’in elektrik kesintisi hakkında yorum yapmaya davet ettiği Hust şehrinin “sıradan bir sakininin” yetkililerin elektrik ihraç etmeye devam ettiğini iddia ettiği “ihracatı” duyabilirsiniz.
Kadın “İnsanları aptal, enayi yerine koyuyorlar. Ne istiyorlarsa onu yapıyorlar, ihracat için satıyorlar vs…”, dedi.
Ekran Görüntüsü – fb.com
Youtube’da zar zor ortaya çıkan ve “sıradan insanları” yetkililerin eylemlerine karşı gözlerini açmaya çağırmaya başlayan sözde Ukraynalı blog yazarlarına özel dikkat gösterilmelidir.
Videoda “Bugün YouTube kanalımızın abonelerinden biri bana Ukrayna ile Romanya arasındaki sınırdan bilgi gönderdi. Bu yüzden tembellik etmedi ve yüksek voltajlı bir elektrik hattının altına girdi… muhtemelen hepiniz elektriğin taşınmasını gerektiren özel sesi biliyorsunuzdur” diyor.
Yazar, “sıradan bir vatandaş” olduğu iddia edilen bir kişinin Ukrayna’nın Romanya’ya sadece “karakteristik uğultu” ile elektrik sattığını tespit ettiği bir video gösteriyor.
“Sıradan bir vatandaş” “Doğrudan Romanya’ya giden bir yüksek gerilim kulesine geldim. Bu, anladığım kadarıyla, elektrik ihracatı… Karakteristik bir uğultu hissettim… ve olan da bu. Olan şey, yüksek voltajın çalışıyor olması, aptallar” yorumunu yapıyor.
Ekran Görüntüsü – youtube.com
Elektrik ihracatı ile ilgili anlatının organize bir şekilde nasıl desteklendiğini ve çeşitli sosyal grupların ruh hallerini nasıl istikrarsızlaştırdığını gösteren bir başka örnek de, bu soruya “fal” kartları yardımıyla cevap arayan bir falcının durumudur.
“Bu konuya bir son vermeye çalışalım ve şu soruyu ortaya atalım: Ukrayna Avrupa’ya elektrik satıyor mu…”.
Ekran Görüntüsü – youtube.com
Bir başka manipülasyon örneği de AB’nin tek elektrik şebekesinin işleyişini izleyen Avrupa web sitesindeki verilerin kullanılmasıdır. Bunu yapmak için, kendisini Ukraynalı olarak konumlandırdığı iddia edilen belirli bir kaynak, sistemi dengelemek için elektrik akışına ilişkin verileri kullanırken, ihracata ilişkin bilgiler ticari tedarikler bölümünde yer almaktadır. Ukraynalı YASNO şirketinin Direktörü Serhii Kovalenko buna tepki gösterdi.
Kovalenko Facebook sayfasında “Biz elektrik ihraç etmiyoruz. Bazıları ENTSO-E web sitesinden ihracat olduğunu gösteren ekran görüntüleri gösterebilir. Açıklayacağım. entsoe.eu web sitesinde, Planlanmış Ticari Borsalar sekmesinin, yani ticari tedariklerin yer aldığı bir gösterge tablosu bulunmaktadır. Orada Ukrayna’nın ithal ya da ihraç edeceği hiçbir şey yok” diye yazdı.
Ekran Görüntüsü – youtube.com
Nitekim Enerji Bakanlığı’nın bildirdiğine göre Ukrayna, Rus füze saldırılarından zarar gören kendi enerji sistemini istikrara kavuşturma ihtiyacı nedeniyle 11 Ekim’de elektrik ihracatını durdurdu. Ukraynalıların elektriksiz kalmasının temel nedenini -kritik altyapıya yapılan büyük füze saldırıları nedeniyle- kasıtlı olarak göz ardı eden ajitprop mesajlar, odağı değiştirmek ve Ukrayna makamlarını zorlama bir bahaneyle itibarsızlaştırmak için tasarlanmıştır.
Terörist ülke Rusya, 10 Ekim’de Ukrayna enerji sistemini yoğun bir şekilde bombalamaya başladı. İlk saldırı sırasında Rusya, Karadeniz ve Hazar Denizi’nden aynı anda Ukrayna’ya 84 füze fırlattı. Elektrik şebekelerinin zarar görmesinin ardından Ukrayna’da elektrik kesintileri başladı.
Daha fazla içerik için StopFake web sitesini ve Twitter, Instagram sosyal medya hesaplarımızı takip edebilirsiniz.
