Başka tahliye seçenekleri olmadığı için Rusya’ya kaçmak zorunda kalan çok sayıda mültecinin tanıklığı, Rus ombudsman Tatyana Moskalkova’nın açıklamalarını doğrulamıyor. Dahası, açıklamaları, insanların Rusya’nın farklı bölgelerine zorla sınır dışı edildiğini doğrulayan Ukrayna makamlarının resmi verileriyle de çelişiyor. 

Rus medyası, Rus ombudsman Tatyana Moskalkova’nın bir açıklamasına atıfta bulunarak, Rusya’nın Ukrayna halkını Rus ordusu tarafından işgal edilen topraklardan zorla sınır dışı etmediğini iddia ediyor.

Örneğin Tatyana Moskalkova 12 Nisan’da “Rusya’ya hiçbir zaman zorla mülteci transferi yapılmadığını, bunun bir yalan olduğunu” söyledi. Aynı zamanda Rus TASS ajansı 11 Nisan itibariyle Ukrayna’dan 740.000 kişinin Rusya sınırını geçtiğini bildirdi. Zorunlu göçmenlerin çoğu Rostov Bölgesi üzerinden giriş yapmıştır. Gelenlerin arasında 206.000’den fazla Rus vatandaşı, 413.000 sözde Donetsk ve Luhansk halk cumhuriyetleri vatandaşı ve 117.000 diğer ülke vatandaşı olduğu söyleniyor. Verkhovna Rada’nın insan haklarından sorumlu komiseri Lüdmıla Denısova ise Donetsk ve Luhansk bölgelerinden her gün yaklaşık 20.000 kişinin Rusya’ya götürüldüğünü, Ukraynalıların halihazırda Rusya Federasyonu’nun 35 bölgesinde bulunduğunu bildirdi. Böylece Donetsk ve Luhansk bölgelerinden 150.000’i çocuk olmak üzere 700.000’den fazla sivil, Ukrayna ile yaşanan geniş çaplı savaş sırasında Rusya’ya götürüldü.

Ekran Görüntüsü — ria.ru

Rusya’ya gelen Ukraynalı nüfus için dağıtım planı, Rusya’nın Ukrayna’yı tam ölçekli işgali başlamadan önce uygulamaya konmuştur. Rus hükümeti Ukrayna nüfusunun sınır dışı edilmesi için önceden hazırlık yapmış ve 18 Şubat gibi erken bir tarihte, aralarında Ukrayna vatandaşlarının da bulunduğu 95,000 kadar kişinin Rus bölgelerine dağıtılmasını düzenleyen bir kararname yayınlamıştır. Örneğin, Tatiana Moskalkova ile Rostov Bölgesi valisi arasında yapılan görüşmenin ardından 4 Mart’ta yayınlanan bir basın açıklaması, “tanınmayan” cumhuriyetlerin topraklarından gelen 6.000’den fazla çocuk da dahil olmak üzere yaklaşık 13.000 kişinin bölgeden Rusya Federasyonu’nun diğer bölgelerine gönderildiğini ortaya koydu. 18 Şubat’ta, USK’nun Donetsk ve Luhansk bölgelerine saldırdığı iddiası bahane edilerek, başta kadın ve çocuklar olmak üzere yerel halkın tanınmayan “cumhuriyetlerin” topraklarından Rusya’ya zorla tahliyesi başladı. O tarihten bu yana Rus yetkililer, Ukrayna topraklarından Rusya Federasyonu’na giriş yapan tüm kişilere ilişkin genel istatistikler derlemektedir.

Ekran Görüntüsü — publication.pravo.gov.ru

Mariupol, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı başlattığı geniş çaplı savaşın başlamasından bu yana Donetsk Bölgesi’nde en kötü etkilenen şehir oldu. Mariupol Kent Konseyi’ne göre kentteki kritik altyapının %90’ı hasar görmüş ve konutların %40’ı tahrip olmuştur. Tatyana Moskalkova’nın açıklamaları, işgalin en başından itibaren Rus ordusunun şehirde Ukrayna’ya doğru insani koridorların açılmasına izin vermediği ve bunun da şehirde kasıtlı olarak bir insani felaket yarattığı gerçeğini dikkate almıyor. Zaporijjya Büyükşehir Belediyesi Başkanı Oleksandr Staruh’a göre Mariupol’dan ilk mülteciler ancak 14 Mart’ta kendi araçlarıyla Zaporijjya’ya ulaşabildi. İlk iki hafta boyunca, Ukrayna kontrolündeki bölgelere giden insani yardım koridorları Rus birlikleri tarafından düzenli olarak bombalandığı için mültecileri taşıyan konvoylar şehirden ayrılamıyordu. Daha sonra Rus ordusu, insani koridorların ancak şehrin teslim olması karşılığında açılabileceğini söyledi.

Mariupol Kent Konseyi’nin bildirdiğine göre, “Rusya Federasyonu en başından beri nüfusun tahliyesini engelliyordu. “Şehirden çıkmanıza izin verecek bir emrimiz yok. Mariupol sakinleri Mart ayı başlarında kentten kurtulmaya çalışırken ilk Rus askeri kontrol noktasında “Geri dönün yoksa ateş ederiz” sözlerini duydu.

Ekran Görüntüsü — pravda.com.ua

Donetsk ve Luhansk bölgelerinin Rus işgali altındaki tüm bölgelerinde insani koridorlarla ilgili durum hala zor. Ukrayna Başbakan Yardımcısı Irina Vereşçuk’a göre 13 Nisan’da tüm cephe hattı boyunca insani yardım koridorları açılamadı: “Zaporijjya Bölgesinde işgalciler tahliye otobüslerini engelledi ve Luhansk Bölgesi’nde ateşkesi ihlal ettiler.” Melitopol’de de Rus birlikleri insanların nispeten güvenli olan Ukrayna topraklarına gitmelerini engelliyor ve bunun yerine onları geçici olarak Rusya tarafından işgal edilen Kırım’a gitmek için kayıt yaptırmaya zorluyor.

Ekran Görüntüsü — ria-m.tv

Sivillerin Rus güçleri tarafından işgal edilen bölgelerden “tahliyesinin” koşulları en başından beri çok sayıda soru işaretine yol açmıştır. Örneğin Mariupol’un Rus güçleri tarafından işgal edilen bölgelerinde çok sayıda sivilin Ukrayna kontrolü dışındaki bölgelere ya da Rusya’ya gitmekten başka seçeneği yoktu. Birçoğu, saklandıkları yerleri terk etmeye zorlayan ve daha sonra kimlik tespiti ve sorgulama için onları özel “filtreleme kamplarına” gönderen Rus ordusunun baskısı altında bunu yaptı. “Filtrelenenler” Rusya’nın farklı bölgelerine nakledildi.

Mariupol Belediye Başkanı Vadım Boyçenko da Mart ayı ortasında, çatışmalar sırasında yakalanan Mariupol sakinlerinin, Rus işgalcileri tarafından insanların telefonlarını ve belgelerini kontrol ettiği filtreleme kamplarına götürüldüğünü doğruladı: “Kontrolden sonra bazı Mariupol sakinleri uzak Rus şehirlerine yönlendirildi, diğerlerinin akıbeti ise bilinmiyor”. Mariupol Belediye Başkan Yardımcısı Serhiy Orlov da halihazırda 30 ila 40 bin kişinin Rusya Federasyonu’na sınır dışı edildiğini iddia etti. Bu bilgi Vadım Boyçenko tarafından da teyit edilmiştir. 7 Nisan’da Serhiy Orlov da önce bir toplama kampı ve ardından bir filtreleme kampı olmak üzere iki sürgün zinciri olduğunu söyledi. Filtrelemeden geçemeyenler kendilerini sözde “DPR” hapishanelerinde bulurlar.

Ekran Görüntüsü — bbc.com

Bu durum, sözde “DNR”, Novoazovsk, Harkiv Bölgesi ve Manguş topraklarındaki “filtreleme kamplarından” geçen görgü tanıkları tarafından da bildirilmektedir. Bugün itibariyle Donetsk Bölgesi Dokuçayevsk’te bir Rus filtrasyon kampı kurulduğu bilgisi teyit edilmiştir. Siviller toplu halde oraya naklediliyor ve belgelerine el konuluyor. Rusya Federal Güvenlik Servisi üyeleri halkla “çalışıyor”. Amaçları 2014’te başlayan Rusya-Ukrayna savaşına katılan vatandaşları, Ukrayna ordusunu ve kolluk kuvvetlerini bulmak. Daha sonra insanlar Rusya Federasyonu’na, özellikle Taganrog (Rostov Bölgesi) ve Krasnodar Bölgesi’ne nakledilir.

Ekran Görüntüsü — news.zerkalo.io

Irına Vereşçuk, Rus ordusu tarafından Rusya topraklarına götürülen Ukraynalıların filtreleme kamplarına yerleştirildiği bilgisini de doğruladı: “Orada Nazi Almanya’sında olduğu gibi filtreleniyorlar, güvenilir ve güvenilmez olarak ayrılıyorlar, belgeleri ellerinden alınıyor, dövmeleri kontrol ediliyor. Ve eğer, Tanrı korusun, bir kişi üç dişli mızrak ya da armamız şeklinde bir şeye sahipse, ortadan kaybolur ve bulunamaz. Çocuklar ailelerinden koparılmakta, yetimhanelerdeki veya yatılı okullardaki çocuklar da bilinmeyen bir yöne doğru götürülmektedir.”

Tatyana Moskalkova bu gerçekleri reddederek Rusya’nın “gönüllü tahliyelerine” farklı bir bakış açısı getiriyor. Mart ayı sonlarında Vladimir Putin’in sözcüsü Dmitriy Peskov da “Rus ordusunun sivillerin bu yerleşimleri terk etmeye çalıştıklarında serbestçe ayrılmalarına yardımcı olduğunu, çünkü sırtlarından vurulduklarını” ifade etti. Böylece Kremlin, Ukraynalı askerlerin kendilerini savaş bölgesinde bulan sivilleri bombaladığı iddiasını örtbas etmeye çalışıyor.

Ekran Görüntüsü — interfax.ru

Bu arada, dağıtım kamplarından Rus Uzak Doğusu’na daha fazla göç çağrısı yapan propaganda materyallerinin fotoğrafları resmi kaynaklarda yer almaya başladı. Oraya yerleşmeyi kabul edenlere 170 bin ruble “kurulum ödeneği”, gelirleri olmadığında 8.500 ruble sosyal ödeme, 600 bin ruble “konut sertifikası” ve Uzak Doğu’da yıllık %2’ye varan faiz oranıyla ipotek sözü veriliyor. Ukrayna Savunma Bakanlığı İstihbarat Ana Müdürlüğü’ne göre, Ukraynalılar filtreleme kamplarından geçtikten sonra Rusya Federasyonu’nun ekonomik açıdan sıkıntılı bölgelerine gönderiliyor. Başta Sahalin olmak üzere bir dizi kuzey bölgesi nihai varış noktası olarak zikredilmektedir. Ukraynalılara istihdam merkezleri aracılığıyla resmi iş imkanı sunulmaktadır. Kabul edenlere iki yıl boyunca Rus bölgelerinden ayrılmalarını yasaklayan belgeler veriliyor.

Ukrayna ombudsmanı Lüdmıla Denısova, Ukrayna’nın kontrolü altındaki bölgelerden gelen Ukrayna sakinleri için benzer bir “dağıtımın” zorunlu pasaportlandırma yoluyla halihazırda gerçekleştiğini bildirdi. 10 Nisan’da “saldırgan yetkililerin en savunmasız kategorilerdeki kişileri (kadınlar, engelliler ve emekliler) sindirmek suretiyle Rus vatandaşlığı için yaklaşık 14.000 başvuru aldığını ve 12.000 pasaport verdiğini” belirtmiştir.

Ekran Görüntüsü — unian.net

Daha fazla içerik için StopFake web sitesini ve Twitter, Instagram sosyal medya hesaplarımızı takip edebilirsiniz.