Ukrayna’da savaş koşulları altında, hükümet organlarının seçimlerinin yapılması, yasaların veya Anayasa’nın değiştirilmesi veya referandumun yapılması yasaktır. Ve Rus silahlarının namluları altındaki “referandumlar” hiçbir şekilde gönüllü bir irade ifadesi olarak kabul edilemez.

Kremlin yanlısı medya ve Rus yetkililer, geçici olarak işgal edilen Ukrayna topraklarında sözde “referandum” düzenlenmesi konusunu meşrulaştırmaya çalışıyor. Bu amaçla Rus medyası, Rusya Devlet Başkanı’nın basın sekreteri Dmitriy Peskov’un “referandum yapma inisiyatifinin Ukraynalıların kendilerine, Ukrayna’nın güney bölgelerinin vatandaşlarına ait olduğunu” söylediği bir alıntı yayınladı. Böylece Peskov, Kremlin’in “Rusya’ya bağlanma referandumları” ile hiçbir ilgisi olmadığını, işgalci ordu tarafından ele geçirilen Ukrayna topraklarında “halk çapında oylama” yoluyla “geleceklerini kendilerinin belirleyeceği” iddia edilen Ukrayna vatandaşlarının olduğunu ima ediyor.

Rus medyası Peskov’un “Gerçek şu ki, [referandum düzenlemeye yönelik] bu planlar bölge sakinleriyle birlikte yapılıyor. Referandumu düzenleyen biz değiliz,” dediğini aktardı.

Ekran Görüntüsü — kp.ru

Rus tarafının “Ukrayna vatandaşlarının kendilerinin referandum yapmak istedikleri” yönündeki dezenformasyon “argümanları” bir dizi hukuki gerçekle paramparça olmuştur. Birincisi, Rus makineli tüfeklerinin namlusunun altında “referandum” düzenlemek gönüllü bir irade beyanı olarak kabul edilemez. İkinci olarak, geçici olarak işgal edilen Ukrayna topraklarında yapılan her türlü sahte ‘referandum’ yasal olarak hükümsüzdür ve hiçbir hukukiyet taşımamaktadır. (Sıkıyönetimin Yasal Rejimi Hakkında Kanun’un 19. Maddesi uyarınca) Ukrayna’da savaş koşulları altında, herhangi bir yetkili makam seçiminin yapılması, yasaların veya Anayasa’nın değiştirilmesi veya referandum yapılması yasaktır.

Buna ek olarak, yürürlükteki Ukrayna Genelinde Referandum hakkındaki Ukrayna Kanunu uyarınca, en az üç milyon Ukrayna vatandaşının talebi üzerine halk inisiyatifiyle ulusal referandum ilan edilir (Madde 16, parağraf 2). Devletin topraklarının değiştirilmesi için sadece Ukrayna Verhovna Radası referandum çağrısı yapabilir (Madde 18, paragraf 2). Anayasa Mahkemesi ve Merkez Seçim Komisyonu da dahil olmak üzere bir dizi Ukrayna devlet organı, süreçlerin yasallığını ve genel referanduma sunulacak soruların formüle edilmesini denetlemektedir. Ancak gerekli tüm prosedürler tamamlandıktan sonra, Ukrayna’nın topraklarının değiştirilmesi konusunda tüm Ukrayna’yı kapsayacak bir referandum düzenlenme süreci, değerlendirilmek üzere Ukrayna Cumhurbaşkanı’na sunulur. Prosedür Cumhurbaşkanı tarafından onaylanırsa, tüm Ukrayna’da referandum yapılacağı ilan edilir ve referandum için bir tarih belirlenir (Madde 27). 

Ancak tüm bu prosedürler yerine getirildikten sonra Ukrayna’nın topraklarının değiştirilmesine ilişkin bir referandum geçerli ve yasal kabul edilebilir.

Ukrayna Merkez Seçim Komisyonu’nun bir kararına göre, Rusya tarafından geçici olarak işgal edilen Ukrayna topraklarında hiçbir MSK kuruluşunun faaliyet göstermediğini ve Rusya’nın Ukrayna’yı geniş çaplı işgalinden bu yana Ukrayna Devlet Seçmen Kütüğü’ne erişimin kapalı olduğunu ayrıca vurgulamak gerekir. Bu nedenle işgal altındaki topraklarda oylama yapılamaz.

Bu nedenle Rusya’nın Ukrayna topraklarının bir kısmı üzerindeki “kontrolünü” “Ukraynalıların kendi sözde kararı” kisvesi altında yasallaştırmaya yönelik tüm girişimleri, Ukrayna hukukuyla kesin olarak tutarsız olan hukuki bir saçmalıktır. Dahası, işgalcinin eylemleri Ukrayna’nın devlet egemenliği ve toprak bütünlüğünün yanı sıra bir dizi uluslararası normun da ağır bir ihlalidir.

Yasal demokrasiler, işgal altındaki Ukrayna topraklarında böyle bir Rus “referandumunun” sonuçlarını asla tanımayacaktır.

Daha fazla içerik için StopFake web sitesini ve Twitter, Instagram sosyal medya hesaplarımızı takip edebilirsiniz.