Söz konusu Ukrayna mevzuatını Avrupa Birliği mevzuatıyla birleştirmeyi amaçlayan, ülke dışına geçici seyahat sırasında çocuk haklarının korunmasına ilişkin bir yasa tasarısıdır. Parlamenterler 16-18 yaş arası gençlerin Ukrayna’dan yurt dışına bağımsız seyahatlerini kısıtlamayı önermektedir. Bu önermeye göre gençler bu tür seyahatleri ancak bir ebeveyn ya da vasi eşliğinde yapabilecekler.
Rus propaganda Telegram kanalları ve bazı medya kuruluşları, Ukrayna’nın 16-18 yaş arası reşit olmayan erkek vatandaşların ülkeyi terk etmesini yasaklamak istediği yönünde dezenformasyon yaydı. Hatta bazıları, Ukrayna Parlamentosu’nun “genel seferberlik için yakında ülkede yetişkin erkek kalmayacağı” korkusuyla bu tür “sert önlemler” almaya hazır olduğunu iddia etti.
Paylaşımlarda gençlerin ülkeyi terk etmesini yasaklayan ilgili yasa tasarısının Ukrayna Parlamentosunda kaydedildiği iddia edilmektedir. Bahsi geçen tasarı, 11 Temmuz 2023 tarihinde kaydedilen 9480 sayılı “Ukrayna’dan Geçici Olarak Ayrılma Sırasında Çocukların Haklarının Korunmasına İlişkin Ukrayna Medeni Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı“dır. Ancak bu tasarıda gençlerin ülkeyi terk etmesine ilişkin herhangi bir yasaktan söz edilmemektedir. Bu yasa tasarısının amacı, yetimler ve ebeveyn bakımından yoksun çocuklar da dahil olmak üzere Ukrayna sınırlarını geçen çocukların haklarını korumaktır.
Konunun gündem olmasının nedeni, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik askeri saldırısı Ukraynalı çocukların yurt dışına kitlesel göçüne yol açmasıdır. Bazı ebeveynler çocuklarını akrabaları ya da arkadaşları eşliğinde, bazı durumlarda ise yanlarında hiç yetişkin olmadan yurtdışına göndermek zorunda kaldı. Mevcut Ukrayna mevzuatı, çocukların 16 yaşından itibaren kendi başlarına seyahat etmelerine izin verirken, AB’de bu tür çocuklar refakatsiz olarak kabul ediliyor ve yasal bir temsilci olmadan AB içinde serbestçe hareket edemiyorlar. Yasa tasarısının yazarları ayrıca, bakım ve yetiştirilmeleri devlete emanet edilen yetim ve ebeveyn bakımından yoksun çocukların Ukrayna’dan geçici olarak ayrılmaları konusunun da çözülmediğine dikkat çekmektedirler.
Açıklayıcı notta bu yasa tasarısının amacının Ukrayna mevzuatını Avrupa Birliği mevzuatıyla birleştirmek olduğu belirtilmektedir. Milletvekilleri özellikle 16-18 yaş arası gençlerin sınırı geçmelerine ancak ebeveynlerinden birinin refakatinde ve diğerinin rızasıyla; vasi eşliğinde; ya da yetim veya ebeveyn bakımından yoksun bir çocuk söz konusu olduğunda, vesayet ve velayet makamının Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen prosedüre uygun olarak vereceği izinle izin verilmesini önermektedir.
Görüldüğü üzere gençlerin UKrayna’dan ayrılmasının tamamen yasaklanacağından bahsedilmemektedir. Parlamenterler sadece AB ülkelerindeki sosyal hizmetler için de endişe kaynağı olan, reşit olmayan gençlerin tek başına yurtdışına seyahatlerini kısıtlamayı önermektedir.
Ayrıca, propagandacıların bu yasa tasarısının sadece 16-18 yaş arası erkek çocukları kapsadığı iddiası da doğru değildir. Bu yasa tasarısı onaylanırsa, kabul edilen normlar istisnasız tüm çocuklar için geçerli olacaktır.
Kremlin propagandası düzenli olarak Ukrayna’nın “okul ve üniversite öğrencilerini toplu halde cepheye göndermeyi” planladığına dair dezenformasyon yaymaktadır. StopFake daha önce konu ile ilgili “Yalan Haber: Ukraynalı Okul Öğrencileri “Askerliğe Çağrılacak””, “Fake: Kyiv Çocukları Savaşa Gönderiyor, video” başlıklı materyaller yayınlamıştı.
Daha fazla içerik için StopFake web sitesini ve Twitter, Instagram sosyal medya hesaplarımızı takip edebilirsiniz.
