Dünya kamuoyu Rusya’nın kitlesel işkence ve cinayetlere başvurduğuna dair bilgiler karşısında şaşırmamalıdır. Rusya, tarihi boyunca bu tür yöntemleri sürekli kullanmıştır. Aynı yöntemleri kendi vatandaşları üzerinde de kullanmıştır. Bugün elimizde suç işlendiğine dair kanıtlar var çünkü Ukrayna ordusu Ukrayna topraklarını Rus işgalinin karanlığından kurtarmaya devam ediyor. Ancak, en büyük suçların kanıtları bile herkesi Putin’i bir suçlu olarak görmeye ve onunla hiçbir işe girmemeye kesin olarak ikna edemiyor.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden önceki günlerde medya, ABD istihbarat kaynaklarına atıfta bulunarak Rus özel servisleri tarafından hazırlanan infaz listeleri hakkında bilgiler yayınladı. Foreign Policy, Rusların siyasi ve sivil olarak aktif Ukraynalıların yanı sıra Ukrayna topraklarındaki Belaruslulara yönelik bir tutuklama ve infaz dalgası hazırladığını doğrudan bildirdi. Amerikalılar, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasının ardından gözaltı ve tutuklamaların gerçeğe dönüşeceğine ikna ediyordu. ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, BM’de düzenlenen bir forumda Rusya’nın Ukrayna vatandaşlarından oluşan grupların tamamına karşı suç işleyebileceği uyarısında bulundu. Ancak ABD’nin uyarıları ne yazık ki Ukrayna siyasi mevkinin bir kısmı ve hatta bazı Polonyalı diplomatlar tarafından inançsızlık, küçümseme ve hatta alayla karşılandı.
Birkaç gün sonra Rusya’nın Ukrayna’yı işgali gerçek oldu ve Nisan ayında, Kyiv çevresindeki Rus işgali altındaki bölgelerin kurtarılmasının ardından, dünya Buça, Irpin ve Borodyanka’da Ruslar tarafından işlenen cinayetleri öğrendi. Batılı siyasetçiler Kyiv yakınlarındaki kurtarılmış yerleşim yerlerine gittiler ve sivillerin infaz edildiği yerlere yüzlerinde acıyla baktılar. Ancak bu politikacılardan bazıları, bir süre sonra, hiçbir acı hissetmeden, Ukrayna’ya gaz, tahıl ve son zamanlarda amonyak yüzünden Putin’le müzakere etmesi için baskı yapıyordu…
Ancak Ukraynalılar, bu aşamada sadece Putin’in emperyal planlarına yarayacağı şüphesiz olan barış görüşmelerini uysalca kabul etmek yerine karşı saldırıya geçtiler. Giderek daha fazla Ukrayna kenti şaşırtıcı bir hızla geri alındı. Ancak askeri zaferlerin sevinci aynı zamanda acı ve hüznü de beraberinde getirir. Ukrayna topraklarını Rus Mordor’unun (kötülükler diyarı karanlıkların efendisi sauron’un diyarı – tercüman notu) karanlığından kurtaran kurtarıcılar, Rus işgalinin başka trajik gerçeklerini de ortaya çıkardılar.
Rus işgalciler işgal ettikleri topraklarda işkence çukurları oluşturdular ve şimdi buralarda baskı, sorgulama ve Rus ordusunun acımasız davranışlarının kanıtlarının kurbanlarının mezarları da bulundu. Siviller çukurlara gömüldü, çoğu zaman isimsiz ve işaretsizdi, bazılarının elleri bağlıydı, bazılarında ise bariz işkence izleri vardı. Ukrayna servisleri, ancak bir süre sonra bu cinayetlerin ayrıntıları ve koşullarıyla ilgili sorulara tam olarak cevap verebilecek kazılar ve soruşturmalar başlattı. Ancak bugün bile Putin ve askerlerinin işgal altındaki topraklarda kitlesel ölçekte işkence uyguladığına şüphe yok. Hayatta kalmayı başaranlar, kurtuluşa kadar hayatta kalanlar, elektrik şoklarıyla nasıl işkence gördüklerini, dövüldüklerini ve korkutulduklarını anlatıyorlar.
Polonya vatandaşları Ukrayna İzüm’undan gelen materyallere baktıklarında, çam ormanındaki toplu mezarların kazılarına baktıklarında, NKVD’nin (İçişleri Halk Komiserliği, Sovyetler Birliği’nin çeşitli meselelerini idare eden devlet birimi – tercüman notu) sözde “Polonya operasyonu”, Katın’deki toplu infazlar, Stalinist suçları olan Sovyet suçlarını da görüyorlar. Ve gerçeği öğrenmek için kaç yıl beklememiz gerektiğini biliyoruz. Atrıca cellatların bundan nasıl kurtulduklarını da biliyoruz, komünizm suçlarının Nazizm suçlarıyla aynı şekilde ele alınması gerektiğini savunmanın bugün bile ne kadar zor olduğunu biliyoruz. Aynı zamanda, Nazizmin aksine komünizmin Nürnberg’i hiç yaşanmadığını de unutmamak gerekir. Popüler kültürde Komünist suçlular Stalin ya da Che Guevara, tişörtler üzerinde sergilenebilen muhalefet ve protesto sembolleri haline gelmiştir. Almanya’da, kanlı komünizmin ideoloğu Lenin’in geçtiğimiz yıllarda bir anıtı bile dikildi. Kyiv’deki Polonya Enstitüsü’nün direktörü Robert Czyzewski’nin haklı olarak işaret ettiği gibi, tüm bunlar mümkün çünkü komünizmin Nürnberg’i yoktu, çünkü Rusya kendi Nürnberg’ini yaşamadı.
Putin bunun farkındadır ve cezalandırılmayacağını hissediyor. “Ukrayna sorunu” çözülür çözülmez elini sıkmaya hazır bir sıra insan görüyor. Bu açıdan bakıldığında cezasız kaldığını hissetmektedir. Ancak bunu yaparak, sıraya girmeyecek ve Buça ile Izüm’ü unutmayacak olan Ukraynalıları bir kez daha ihmal ediyor. Rusya’nın kendi Nürnberg’i olmasa bile.
Pawel Bobolowicz
