… Aynı zamanda Orban’ın çok sevdiği Rusya’nın boynundaki mali ilmik de giderek sıkılaşıyor. 23 Kasım’da petrol için tavan fiyat açıklanacak. Belirli bir değerin üzerindeki ticarete getirilen yasak 5 Aralık’ta yürürlüğe girecek.
Kuralları ihlal edenler dünyanın en büyük sigorta şirketlerinin hizmetlerine erişimlerini kaybedeceklerdir. Onlar olmadan Moskova Avrupa limanlarına petrol tedarik edemeyecektir. Böylece AB ülkeleri Kremlin’in gelirlerini ve Ukrayna’da savaş yürütme kabiliyetini sınırlamayı planlıyor.
Bundan ne sonuç çıkacağını göreceğiz ama Rusya Başbakan Yardımcısı Novak zaten bunu ifade etti: “Tavan fiyat ilkesini uygulayacak ülkelere petrol ve petrol ürünleri tedarik etmeyi planlamıyoruz… enerjiyi siyasallaştırmaya gerek yok”.
Aslında Rusya’nın Ukrayna’ya karşı kullandığı 4.700 füze, “enerjinin siyasallaşmasını” en iyi şekilde anlatabilir.
Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov’a göre Moskova’nın “enerjinin siyasi hesaplaşmalar için kullanılmasından vazgeçilmesini savunduğu” göz önüne alındığında, Novak’ın (Putin olarak okuyun) “siyasileştirilmiş tavanlardan” hiç rahatsız olmaması gerekir.
Ancak, elbette, endişelenecek bir şey var. Uluslararası Enerji Ajansına göre, Rusya 2023 yılında petrol üretimini günde 1,4 milyon varil azaltmak zorunda kalacak ve zirvede – ilkbaharda – çöküş günlük 2 milyon varile ulaşabilir.
Ajansın tahminine göre Rusya’nın yıllık ortalama üretimi günde 9,6 milyon varile gerileyerek 2000’li yılların sonundaki (Rusya’yı bu kadar kibirli yapan “tok yıllar “ın başladığı) seviyeye düşecek.
Rusya Federasyonu petrol endüstrisi için mevcut durumda bu bir çöküş anlamına gelebilir ve sonrasında toparlanması mümkün olmayacaktır.
Rusya, 18 Kasım’da sona eren petrol haftasının sonuçlarına göre, Kuzey Avrupa ülkelerine günde sadece 95 bin varil tedarik etmekle yetindi. Bu da 13 bin ton ile eşdeğerdir. Tam olarak bu 200 standart demiryolu tankından biraz daha fazlasıdır.
Bu küçük rakam, bir zamanların enerji süper gücü Rusya’nın bugünkü “büyüklük” durumunu en iyi şekilde sembolize etmektedir.
Ukrayna’nın geniş çaplı işgalinin başlamasından bu yana Rusya’nın bir zamanlar en büyük pazarı olan Avrupa’ya yönelik petrol arzı %92 oranında azaldı. Asyalı alıcıların alımlarını iki katına çıkarması Avrupa pazarındaki kayıpları telafi etmiyor.
Örneğin Bloomberg, Çin rafinerilerinin de gayri resmi olarak Rus petrolü için tavan fiyatı desteklemeye hazır olduğunu belirtiyor. Tedarikçilerle anlaşmalar yaparken daha uygun koşullar elde etmek için kısıtlamalara başvuracaklardır. Yani, en iyi durumda, Moskova yine aşağılayıcı bir damping ve kayıplarla karşı karşıya kalacaktır.
Sonuç: Korkak Putin, Ukrayna’daki “yeniden birleşmiş topraklarını” değilse bile en azından Bali’yi daha sık ziyaret etmelidir. En azından taktiksel (stratejik olması için artık çok geç) petrol sorunlarını çözmek için orada Xi ile görüşmelidir. Bunun yerine Altay Bölgesi’ndeki 60 doktor ve öğretmenin konut sorununu çözmeyi seçti.
Putin’in Ukrayna’nın enerji tesislerine yönelik füze saldırıları Rusya’nın enerji sektörünü de bu şekilde vurdu.
Rus gaz silahlarının son yaylım ateşi
Ve son olarak, Putin’in diğer “jeopolitik” silahı olan gazı kullanmaya yönelik bir sonraki girişimi hakkında.
Şimdi Ukrayna ve Avrupa son salvolarını duyuyor olabilir. 22 Kasım’da Gazprom, önümüzdeki hafta başından itibaren, Rusya’nın bir zamanlar petrol gibi en büyük pazarına son ihracat kanalı olan Ukrayna’nın gaz transit sistemi üzerinden AB’ye gaz pompalamayı azaltmaya başlayacağını duyurdu.
“Moldova’ya aktarılan gaz Ukrayna topraklarına yerleşiyor” – Gazprom Putin’in kararını bu şekilde açıklıyor ve “Ukrayna gaz çalıyor” şeklindeki ilk propaganda söylemlerinden birini yorumluyor.
Aslında Ukrayna’nın GTS Operatörü derhal bunun yalan ve düpedüz manipülasyon olduğunu belirtti.
“Nakliye hacimlerini azaltmakla tehdit ederek… Rusya gazı ilk kez siyasi baskı aracı olarak kullanmıyor. Bu, Avrupa ülkelerine gaz tedarik hacmini daha da sınırlama kararını haklı çıkarmak için gerçeklerin kaba bir şekilde manipüle edilmesidir” dedi.
Halihazırda Gazprom Ukrayna GTS’sinden her gün 42.9 milyon metreküp pompalıyor ve bu AB’nin Rusya’dan aldığı tek gaz.
Almanya’daki tüketicilere de hizmet veren Yamal-Avrupa boru hattı, Rusya’nın boru hattının Polonya bölümünü işleten EuRoPol GAZ’a yönelik yaptırımları nedeniyle Mayıs ayında kapatılmıştı.
Ağustos ayında, “Gazprom “un Almanya’dan onarılmış Siemens türbinini almayı reddetmesinin ardından, “Kuzey Akım 1” başladı.
Sonuç: Gazprom’un ihracatı bu süre zarfında üç kez düştü.
Ekim ayında, bir önceki yılın aynı ayındaki 13 milyar metreküpe karşılık sadece 4,7 milyar metreküp pompalanmıştır.
Kasım ayında ihracat Ekim ayına kıyasla %13 daha düşerek ayın ilk yarısında 2 milyar metreküpe geriledi.
Bu nedenle “Gazprom”, Rus/Sovyet gaz endüstrisi tarihinde Ekim ayında %31,3 ve üçüncü çeyrekte %36,3 oranında ilk kez üretim kesintileri kaydetmek zorunda kaldı.
“Gazprom” halihazırda Avrupa pazarının %80’ini kaybetmiş durumda. Evet, Moskova’nın Asya pazarları pahasına maliyetleri geri kazanmaya yönelik gizlenmeyen bir arzusu var. Ancak hala oldukça sıkı bir şekilde işgal edilmiş durumdalar ve yakında içlerine sıkışmak imkansız hale gelecek.
21 Kasım’da Katar ile Çin arasında rekor düzeyde bir gaz anlaşması yapıldığı açıklandı. Hem de 27 yıl boyunca.
Putin’in o kadar uzun yaşamayacağı gerçeği açıktır. Ancak bu süre zarfında sadece hidrokarbon satışıyla yaşamaya alışmış olan Rusya’ya ne olacağı daha da ilginç.
Kaynak: Stratejik İletişim ve Bilgi Güvenliği Merkezi
