Rus medyası, Ukrayna Dışişleri Bakanı’nın söylediklerinin özünü bilerek çarpıttı.
Avrupa Birliği, Amerika Birleşik Devletleri ve diğer birçok ülke, Rusya Federasyonu’na karşı dava açılması ihtiyacını destekliyorlar. Onun dışında uluslararası örgütler de Rusya’ya karşı mahkeme sürecini yürütmesini destekliyorlar.
Bir takım Kremlin yanlısı kaynaklar, Avrupa Birliği’nin “Rus Ordusunun Ukrayna’daki özel operasyonu için özel bir mahkeme oluşturmayı” reddettiğini iddia eden “haberi” yaydı.
“Yeni Lahey” olmayacak, “Uluslararası Ceza Mahkemesi, Rus NWO’sunu saldırganlık olarak tanımak istemiyor”, “Rus Baharı” isimli web sitesinde Ukrayna Dışişleri Bakanı Dimitro Kuleba ile Ukrinform isimli haber ajansında yapılan bir röportaja dayanarak bu tür sonuçlara varıldı.
Rus agitprop, Ukrayna Dışişleri Bakanı Dimitro Kuleba’nın Ukrinform haber ajansına verdiği röportajda söylediklerinin özünü zaten olağan tarzda çarpıttı.
Öyleyse, “Avrupa’daki ortaklarımızın mevcut ruh hali göz önüne alındığında, Rus liderliğinin Ukrayna’daki savaş suçları için Özel Mahkeme fikrini uygulamak mümkün mü?” Dmıtro Kuleba, bunun zor bir konu olduğunu, çünkü Vladimir Putin’in bir suçlu olduğunu ve on binlerce insanın ölümüyle sonuçlanan emirlerden sorumlu olduğunu kaydedecek yasal bir karardan söz ettiğimizi söyledi.
“İnkar etmeyeceğim, çeşitli nedenlerle korkuyorlar. Siyasi nedenlerle, 1945’ten beri bu tür sadece iki dava var: Nürnberg davaları ve bir Avrupa liderinin bir savaş sırasında işlediği suçlardan yargılandığı Slobodan Miloseviç’e (eski Yugoslavya için Uluslararası Ceza Mahkemesi ed.) karşı açılan davalar. Başka bir devletin liderlerini yargılama pratiği, diyelim ki, en iyi ihtimalle bile zayıf.
İkinci olarak, (bizim de mensubu olduğumuz) Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin taraftarları var. Tüzüğü, saldırganlığın ICC’nin yargılama yetkisine sahip olduğu suçlardan biri olduğunu açıklıyor. Ancak uygulamada, tamamen yasal nedenlerle, bu madde özellikle Ukrayna ve Rusya örneğine uygulanamaz.
Ortaklarımız, bir mahkeme oluşturmaya gerek olmadığını, çünkü Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne sahip olduğumuz için ona bir alternatif yaratamayacağımızı söylüyorlar.
Kısacası, hem Uluslararası Ceza Mahkemesi konusunda hem de özel bir mahkeme konusunda kurumsal bir bencillik sorunu var. Ama bunun üzerinde çalışıyoruz ve sonuç alacağımızı düşünüyorum” dedi.
Sorun, Avrupa’nın Rusya’nın Ukrayna’daki savaşını saldırganlık olarak tanımayı reddetmesi ve Ukraynalılara karşı işlenen savaş ve savaş suçlarının sorumlularını soruşturma ve kovuşturma konusundaki isteksizliği değil. Mesele yargılamanın hangi formatta yapılacağı ve bu konunun hukuki incelikleridir.
Temmuz ayında Avrupa Birliği, Amerika Birleşik Devletleri, Büyük Britanya, Japonya ve diğer on üç devlet, Uluslararası Adalet Divanı’ndaki yargılamalarında Ukrayna’yı destekledi.
“Ukrayna’nın, Rusya’nın askeri eylemde bulunmak için yasal bir dayanağı olmadığını ortaya koymayı amaçlayan 1948 Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılmasına İlişkin Sözleşme uyarınca Uluslararası Adalet Divanı önünde Rusya Federasyonu’na karşı dava başlatmasına desteğimizi yineliyoruz. Bu işlemlerin önemini yineliyor ve Rusya’yı, Mahkeme’nin 16 Mart 2022 tarihli Geçici Tedbirler Kararnamesi uyarınca Ukrayna’daki askeri operasyonlarını derhal askıya almaya çağırıyoruz.”
Özel bir mahkeme oluşturma fikri, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (sırasıyla 27 ve 28 Nisan olmak üzere iki karar), Avrupa Parlamentosu (Ukrayna’da cezasızlıkla mücadele 19 Mayıs kararı), gibi uluslararası kuruluşlar tarafından da desteklenmektedir. NATO Parlamenterler Asamblesi (bildirge 30 Mayıs’ta kabul edildi) ve AGİT Parlamentosu (6 Temmuz Kararı).
Rusya için ayrı bir mahkeme kurulmasına ilişkin tartışmalar aylardır sürüyor. Uzmanlar, özel bir uluslararası mahkemeyi sıfırdan yaratmanın hızlı bir süreç olmadığını belirtiyorlar. Bu çabaları koordine eden Ukrayna Dışişleri Bakanlığı Büyükelçi Anton Korynevych Ukrayna haber sitesi ZMINA’ya, şu anda çok sayıda özel mahkeme modelinin dikkate alınmakta olduğunu söyledi
Bir başka röportajda Korynevych, insanlığa karşı suçların, savaş suçlarının ve soykırımın kaynaklandığı suç olan saldırı suçunu yargılayabilecek hiçbir uluslararası mahkeme veya mahkemenin bulunmadığını açıkladı. Alman ve Japon savaş suçluları, Nürnberg davalarında ve Tokyo Uluslararası Askeri Mahkemelerinde saldırganlıktan yargılandı, bu yargılamalardan sonra bu tür davalar yapılmadı.
