Yevhen MAGDA
Bir dizi üst düzey Rus yetkili, Polonya’nın Ukrayna’nın egemenliğine göz diktiği konusunda açıklamalarda bulundu. Konuya kaçak Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç’i bile dahil ettiler. Kremlin “Polonya sorununa” neden bu kadar odaklandı? Cevap, ilk bakışta göründüğünden biraz daha karmaşık.
Bilindiği üzere Polonya, Ukrayna’ya silah tedariki konusunda lider ülkelerden biri. 200’den fazla T-72 tankı, Krab obüsleri, taşınabilir uçaksavar füzesi kompleksi Piorun, Ukrayna’nın savunma kapasitesinin artırılmasına önemli katkılarda bulundu. 2,5 milyondan fazla Ukraynalı mülteci, Polonya topraklarında geçici barınak buldu ve resmi düzeyde “Polonya devletinin misafirleri” olarak tanımlandılar. Ülkeler arası siyasi temaslar da benzersiz bir yoğunluk kazandı, örneğin Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki Şubat-Mayıs 2022 döneminde Ukrayna’yı dört kez ziyaret etti ve Cumhurbaşkanı Andrzej Duda Güney Avrupa ülkelerinin liderlerini Ukrayna’ya AB üyeliği için aday statüsü verilmesini desteklemeleri için kişisel çabalar sarf etti. Diğer ülkeler tarafından Ukrayna’ya çeşitli yardımların sağlanması için Polonya’nın gerçek bir lojistik merkeze dönüştüğünü de eklersek, şu sonuca varabiliriz: Polonya-Ukrayna stratejik ortaklığı, Rus işgalinin başlamasıyla birlikte büyük başarı gösterdi.
Bu durumun, son zamanlarda yayılmacı niyetlerini saklamayı bırakan (Putin “toprakları genişletmeye” devam etme niyetlerini açıkça ifade etti) Rusya’yı endişelendirdiği açık. Kremlin ile kendi hesapları olan Polonya halkı bu tehlikenin farkında. Önemli sayıda Polonyalı’nın ülkelerinin Rus saldırganlığının bir sonraki hedefi olabileceğini varsayması şaşırtıcı değildir. Ancak, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin son haftalardaki başarılarının Polonya içindeki havayı olumlu etkilediğini belirtmek gerekir.
Nisan 2022’nin sonlarında, Rusya Dış İstihbarat Teşkilatı başkanı Sergey Narışkin, Polonya ve ABD’nin Ukrayna’nın batı bölgeleri üzerinde kontrol kurma planları geliştirdiğini iddia etmişti. Bu iddiaları Rus devlet yanlısı Telegram haber kanalları ve onların Ukrayna’daki “yansımaları” hızlıca yaydı. Narışkin Haziran ayının başında, Ukrayna’yı, vergi hizmeti sunucusunun Polonya topraklarında konumlandırılması nedeniyle, egemenliği Polonya’ya “kademeli teslim etmek” ile suçladı. Rus istihbarat başkanı bu davranışıyla, Polonya ve Ukrayna’nın çeşitli alanlarda yakınlaşmasına tanıklık eden istihbarat bilgilerinin toplandığını gösterdi.
Mayıs ayının başında, Dmitriy Medvedev (Rus Güvenlik Konseyi Sekreter Yardımcısı, Rusya’nın eski Cumhurbaşkanı) Polonya’yı Batı Ukrayna topraklarını ilhak etme niyetiyle suçladı. Son zamanlarda Medvedev o kadar absürt açıklamalar yapıyor ki bir fazla, bir eksik önemli değil. Fakat, mevcut Rus diplomasisinin şefi Sergey Lavrov 10 Haziran’da Polonya’nın “Ukrayna vergi sistemini kontrol etmek için paralel bir sistem oluşturarak” Ukrayna topraklarını aktif olarak ele geçirmeye başladığını duyurduğunda, Ukrayna ve Polonya’nın yakınlaşmasının Rusya’da büyük endişeyle karşılandığını üst düzey yetkiliden öğrenmiş olduk.
Kremlin’in Polonya ile Ukrayna arasındaki yakınlaşmanın zararları hakkında görüş bildirmeleri için iki “sadık müttefikini’” seferber etmesi çok dikkat çekicidir. 27 Mayıs’ta, kendisini nadiren hatırlatan Ukrayna’nın eski Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç, “Polonya Ukrayna’yı yutabilir” açıklaması yaptı. Bu konu, Mayıs ayı sonundan başlayarak Haziran ayı boyunca, kendi kendini Belarus Cumhurbaşkanı ilan eden Oleksandr Lukaşenko’nun da gündeminde oldu. Lukaşenko Rus propagandasının mesajlarını yineleyerek Belarus ordusunun “Batı Ukrayna için savaşması” gerekebileceğini açıkladı.
Rus propagandacılarının bir taşla iki kuş vurmaya çalıştıkları ortada. Bir yandan, Polonya ile Ukrayna arasındaki yakınlaşma sürecini ısrarla eleştiriyor, stratejik işbirliklerinin güçlendirilmesini engellemeye çalışıyorlar. Öte yandan, Rusya’nın bu “eleştirileri” Polonya’nın bölgede güçlenme olasılığı ve uluslararası arenada daha aktif bir rol oynama arzusundan endişe duyan bir dizi AB üye üyesinin çıkarlarıyla örtüşüyor. İlgili açıklamaların yoğunluğu ve bunları seslendiren karakterler, Kremlin’in Polonya üzerinde sistematik bir “oyun” oynadığını gösteriyor.
Fotoğraf: Contributor / Getty Images
Daha önce, “Fake: Ukrayna, Polonya’dan ülkedeki tüm erkekleri cepheye gönderilmek üzere sınır dışı etmesini istiyor- Doküman İncelemesi” başlıklı bir inceleme yayınlamıştık.
Daha fazla içerik için StopFake web sitesini ve Twitter, Instagram sosyal medya hesaplarımızı takip edebilirsiniz.