Kaynak: Kırım.Realii için Rudolf Medved
Rusya’daki bayramlar, meydana gelen olaylarla ilişkilendirilerek, bunların ulusu birleştirme fırsatıyla ilgisine dikkat çekilmektedir. Bir dizi resmi Rus bayramı ve yıldönümü “tarihi bağ” seviyesine yükseltilmiştir. Bu durum nispeten “genç” bir bayram olan ve 2005 yılından bu yana her yıl 4 Kasım’da eyalet düzeyinde kutlanan Ulusal Birlik Günü için de geçerlidir. Kırım.Realii, Rusya Ulusal Birlik Günü’nün Kırım ve Sivastopol’de nasıl kutlandığı, birleştirici bir bayram olup olmadığı ve dayatılan Rusya halklarının birliği formülünün neden Kırım yarımadasını “kutsal” olarak göstermeye çalıştığı gibi konularda uzmanlarla çalıştı.
“Tarihi bir esneme ile” Halkın Birlik Günü
4 Kasım, efsaneye göre 17. yüzyılın başlarında Polonyalı işgalcilere karşı Moskova için yapılan savaşlarda Minin ve Pojarsky liderliğindeki halk milislerini koruyan Kazan Meryem Ana ikonasına saygı günüdür. Yeni bayramın ilanına ilişkin yasa tasarısının açıklayıcı notunda şu ifadeler yer almaktadır: ‘4 Kasım 1612’de halk milislerinin askerleri … köken, din ve toplumdaki konumları ne olursa olsun tüm insanların kahramanlık ve birlik örneğini sergilemişlerdir’.
Rusya, Moskova’daki Kızıl Meydan’da Minin ve Pojarsky Anıtı
Rus tarihçi Vladislav Nazarov, 2004 yılında Otechestvennye zapiski (Vatan notları – Terc. notu) dergisi için kaleme aldığı bir makalede Rus milletvekillerinin argümanlarının güvenilirliğini sorgulamış ve onları gerçek tarihsel bağlamla örtüşmeyen olgular kullanmakla suçlamıştır.
Vladislav Nazarov, “…Anlaşılan o ki, 4 Kasım 2005’te, kayda değer tek bir olayın bile meydana gelmediği 4 Kasım 1612’nin yıldönümünü kutlayacağız. …Öyle ya da böyle, kanun koyucular bizi zor bir duruma soktular. Rus tarihine kayıtsız kalmayan herkese, 1612’de hangi ulusal birlik eyleminin gerçekleştiğini … ve ‘Dertler Dönemi’nin sona ermesinden sonra Rus halkının neden altı yıl daha birbirleriyle ve işgalcilerle savaşmaya devam ettiğini iddialar ve yalanlar olmadan nasıl açıklayabilirim?”, diye sonuçlandı.
Kırım ve Sivastopol’de Rus Milli Birlik Günü
Rus Izvestia gazetesi, Rusya’daki Halk Birliği Günü ile ilgili bir makalede, bu günün temel amacının “sosyal statüleri, dini görüşleri veya ulusal kimlikleri ne olursa olsun tüm Rus vatandaşlarını birleştirmek” olduğunu bildiriyor. Gazetenin belirttiği gibi, siyasi partiler kurbanları anmak için kutlama mitingleri ve yürüyüşler düzenliyor. El sanatları fuarları, sergiler, her yaştan vatandaş için eğlence programları ve hayır etkinlikleri düzenlenmekte, yetimhaneler ve yatılı okullar için giysi, oyuncak ve para toplanmaktadır. Rus şehirlerinin meydanlarında konserler düzenleniyor.
Rusya’da yapılan anketlere göre, katılımcıların yarısından fazlası – %60 – Rusların Ulusal Birlik Günü’nü ek bir izin günü olarak değerlendirdiğine inanıyor.
İlhak edilen Kırım ve Sivastopol şehirlerinde günü kutlamak için etkinlik programları önceden yayınlandı. Müzelere ücretsiz ziyaretlerin yanı sıra, tüm Rusya Fiziksel Kültür ve Spor Kompleksi “Çalışma ve Savunmaya Hazır’’ testleri, silah sökme ve takma işlemleri, Rus Ortodoks Kilisesi’ne bağlı bir Ortodoks kilisesinde düzenlenen “yaralı askerler için yardım kermesi”, kütüphanelerde konferanslar ve çeşitli konserler de görülebilir.
Simferopol, Kırım’da Rusya Ulusal Birlik Günü, 2017
Rusya’da Halk Birliği Günü bu yıl Ukrayna’nın Herson, Zaporijya, Luhansk ve Donetsk bölgelerinin işgal altındaki kısımları olan “yeni bölgelerin karşılanması” ile kutlanıyor. Rus medyası, Rus ordusunun Ukrayna’yı geniş çaplı işgali nedeniyle bu tarihin “özel bir önem kazandığını” belirtiyor. Rusya’nın Kırım Turizm Bakanlığı, Rusya’nın “yeni oluşumlar” olarak adlandırdığı işgal edilen bölgelerin temsilcilerine yönelik ilk bilgilendirme turunun 4-6 Kasım tarihlerinde Kırım’da düzenleneceğini açıkladı.
“Ruha pek dokunmuyor.”
Ukraynalı diplomat, bağımsız Ukrayna’nın Rusya’daki ilk danışmanı, Ukrayna enformasyon bakan yardımcısı (1997-1999), Ukrayna enformasyon politikası devlet komitesi başkanı (1999-2000), Ukrayna’nın Almatı Başkonsolosu (2000-2004, Kazakistan Cumhuriyeti) Oleg Bay, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı devam eden saldırganlığı karşısında Kırım’ın ulusal birlik gününü kutlama talebini yorumlayarak, savaşın saldırgan şehirlerdeki mevcut kutlamaları hiçbir şekilde etkilemediğini, çünkü bu olayların Rusya’dan uzakta gerçekleştiğini belirtti
RUSYA’DA İLAN EDİLEN KISMİ SEFERBERLİK OLUNCA “BİRLEŞMİŞ HALKLAR “IN BİR KISMI KAÇTI.
Oleg Bay
“Tüm bunlar doğrudan ruha dokunmuyor. Rusya’da kitlesel bilinç ve yaşam bu şekilde kurulmuştur. Bu nedenle Ukrayna ile ilgili tüm olayların ortalama bir Rus üzerinde hiçbir etkisi yok. Bir kez daha kitle eğlencelerine itaat ederek meydanlara çıkıp ellerini sallıyorlar, Vladimir Putin’i alkışlıyor ve övüyorlar, Kobzon-Gazmanov’un “süper vatansever şarkılarını” söylüyorlar. Kendimi bir gözlemden mahrum etmeyeceğim. Rusya’da ilan edilen kısmi seferberlikle birlikte, ‘birleşmiş halkın’ bir kısmı, 4 Kasım’ı şehirlerinin meydanlarında kutlama fırsatını feda ederek kaçtı” dedi.
Kırım.Realii gözlemcisi, doktoralı Ukraynalı tarihçi ve yayıncı ve Ukrayna Gelecek Enstitüsü uzmanı Serhiy Gromenko, 4 Kasım bayramının Ruslar tarafından en az anlaşılan bayram olmaya devam ettiğine dikkat çekti.
ANKETLER RUS VATANDAŞLARININ 400 YIL ÖNCE POLONYALILARA KARŞI KAZANILAN ZAFERİ KUTLAMAKLA HİÇ İLGİLENMEDİĞİNİ GÖSTERİYOR
Sergei Gromenko
“4 Kasım tatili, Ekim Devrimi günü olan 7 Kasım’a bir karşılık olarak düşünülmüştür. Halkın Birlik Günü son 20 yıldır kutlanıyor, ancak Rusya’da yapılan kamuoyu yoklamaları Rusya halkının 400 yıl önce Polonyalılara karşı kazanılan zaferi kutlamakla hiç ilgilenmediğini gösteriyor. Bu bayramda öne çıkanlar sadece Rus milliyetçileriydi: sözde Rus yürüyüşleri düzenlediler, ancak bunlar tam olarak Rus halkı için ve her türlü göçmene karşı Rus milliyetçilerinin yürüyüşleriydi. Bunun ulusal birlikle çok az ilgisi vardı” dedi.
Kerç, Kırım’da Rusya Ulusal Birlik Günü, 2019
Oleg Bay, Ukraynalı şair Lina Kostenko’nun ulusların dilleri ellerinden alındığında öldüklerine dair sözlerini hatırlatarak, hem Rus İmparatorluğu’nun, hem Sovyetler Birliği olarak adlandırılan imparatorluğun hem de modern emperyal Rusya’nın zorla Ruslaştırmayı sürekli ve saldırgan bir şekilde gerçekleştirdiğini söyledi.
“Umarım bugün, gezegenin kara kütlesinin yedide birini kaplayan Rusya’nın geniş topraklarında, en azından bazı insanlar kendilerine ya da akrabalarına ve arkadaşlarına şu soruyu sorar: ‘Aslında bir ulustan mı bahsediyoruz? Yaşlı insanlar Boris Yeltsin’in en sevdiği hitabı hatırlayacaktır: “Ruslar!”, daha da yaşlı insanlar Brejnev’in “yeni tarihi insan topluluğu – Sovyet halkı” sözünü hatırlayacaktır. Ve gençler belki de Rusya’nın Rusya Federasyonu olduğunu hatırlayacaktır. Dolayısıyla birleşmiş bir halktan bahsetmek, en hafif tabirle, çok garip. Köleleştirilmiş halkların ulusal kurtuluş mücadelesinin Rusya’da yaşanan süreçler üzerindeki rolünü ya da etkisini abartmıyorum, ancak bunları küçümsememek de gerekir. Her şey bir noktada başlamalı, kendini organize etmeli, güç kazanmalı ve harekete geçmelidir” dedi.
“Rusya-Ukrayna Birliği”
Sergei Gromenko’ya göre, uzun süredir devam eden “Rus-Ukrayna birliği” kavramı hem Rus İmparatorluğu’nda hem de Sovyetler Birliği’nde yer aldı ve modern Rusya Federasyonu tarafından miras alındı.
VLADİMİR PUTİN’İN UKRAYNALILARIN VE RUSLARIN TEK BİR HALK OLDUĞUNU KANITLAMA ÇABALARINA RAĞMEN ÇOK AZ İNSAN “HALK” ARGÜMANINA İNANIYOR
Serhiy Gromenko
“Bu kuruluşların her biri, zaman içinde değişen kendi birlik vizyonuna sahiptir. İktidarın halka ait olmadığı Rus İmparatorluğu’nda, Rus-Ukrayna birliği lehindeki ana argüman, ‘hanedan’ argümanı olan sözde ‘Aziz Vladimir Hanedanı’nın topraklarının bir araya getirilmesiydi. Moskova Çarı, Ukrayna topraklarına sahip olma hak ve yükümlülüğünün, vaftiz edilen ve devletin temelini atan atası Prens Vladimir’in bir zamanlar Kyiv’de hüküm sürmüş olmasıyla güvence altına alındığından emindi. “Hanedan” argümanı, Moskovalı prensler ve çarlar ve daha sonra Rus imparatoru tarafından Ukrayna’ya karşı yayılmalarını ve genel olarak komşularıyla olan savaşlarını haklı göstermek için kullanıldı. Bir zamanlar Rusya’ya ait olan Galiçya hariç neredeyse tüm topraklar Rus İmparatorluğu’nda toplandı. Sovyetler Birliği’nde kavramın bu şekilde doldurulması mümkün değildi. Bunun yerini, Polonyalı fatihlerin baskısı altında acı çeken Ukrayna halkının, yabancı işgalcilere karşı birlikte savaşmak için kardeş Rus halkıyla yeniden birleşmeyi hayal edebileceği iddia edildiğinde, sözde “halkın seçimi” argümanı aldı. Modern Rusya’da yukarıdaki argümanların hiçbiri işe yaramıyor. “Hanedan” olanı uzun zaman önce geçerliliğini yitirdi. Vladimir Putin’in Ukraynalıların ve Rusların tek bir halk olduğunu kanıtlama çabalarına rağmen çok az insan ‘halkın’ tek olduğuna inanıyor” dedi.
Oleg Bay’a göre Rusya’nın Zaporijjya, Herson, Donetsk ve Luhansk bölgelerindeki toprakları zorla “Ruslaştırma” girişimleri direnişle karşılaştı ve saldırgan için yerli nüfusu buralardan sürgün etmek ve toprakları yabancılarla yeniden doldurmak, “yeniden eğitmek ve inancına döndürmek” için çaba sarf etmekten daha kolay.
Oleg Bay, “Yetkililer ve güvenlik güçleri de dahil olmak üzere önemli sayıda işbirlikçi olsa da, Ukrayna’nın güney ve doğusunun bir gecede Ruslaştırılması ihtimalini görmüyorum. Zaporijya, Herson ve işgal altındaki diğer bölgelerin Rusça konuşan nüfusu, zihniyet olarak Rus ve Rus değildir! Gerçek anlamda bağımsız bir Ukrayna devletinde yaşadıkları yıllar izlerini bıraktı. Umarım Rusya bu topraklardan kovulur. Ünlü Ukrayna marşında söylendiği gibi, “Ağlamak ile özgürlüğü kazanılmaz, savaşçı olanlar dünyayı kazanır!”, diye belirtti.
Kırım’ın Rusya’nın ‘halk birliği’ içindeki yeri
2014 YILINDA KIRIM’IN İLHAK EDİLMESİYLE BİR KEZ DAHA RUS BÜYÜKLÜĞÜ İÇİN ‘’ÖNEMLİ BİR MADDE’’ HALİNE GELDİ
Serhiy Gromenko
“Rus mitolojisinde, her tarihi kesitin Kırım’la bir ilgisi olduğu oldukça ince bir model görülebilir: yarımada ya yüceltilmiş ya da bir kurban alanı rolü oynamıştır. 2014 yılında Kırım ilhak edildiğinde, Kırım bir kez daha Rus büyüklüğünün “önemli bir madde” haline geldi. Yirmi birinci yüzyılın başlarındaki Ruslar hakkında ne söylenebilir? Kayda değer hiçbir iç hakları yok, ekonomi oligarklar tarafından soyulmuş, mahkemeler çalışmıyor, hükümet 20 yılı aşkın süredir yeniden seçilemiyor, ama Kırım’a sahipler! “Kırım bizimdir!” – Rus yaşamının doğasında var olan tüm kötü şeyleri meşrulaştırmak için kullanılan evrensel bir formüldür. Kırım’ın Rus halkı için bu kadar önemli hale gelmesinin nedeni de budur; Rus kamuoyu yoklamalarına göre Kırım’ın ilhakına verilen destek hala %86 civarındadır. Kırım, modern Rusya konseptinin anlamlandırılması açısından son derece önemlidir” dedi.
Oleh Bay’a göre Kırım, bir saldırganın etkisi altına giren ve sonunda işgal edilen topraklara tam olarak ne olduğunu gösteriyor. Rusya’nın yarımadayı hızla ilhak etmesinin nedenlerinden birinin, 1991-2014 yılları arasında Kyiv’deki merkezi yetkililerin Ukrayna toplumuna, Ukrayna basınına, Ukrayna kilisesine, yarımadadaki Ukrayna okullarına ve yerli halklar olan Karaylar, Kırımçaklar ve Kırım Tatarlarına gereken ilgiyi göstermemesi olduğuna inanıyor.
“Kırım tabii ki Ukrayna’ya geri dönecek, aksi takdirde tüm çabalarımızın bir anlamı kalmaz. Devletimizi uluslararası toplum tarafından tanınan 1991 sınırlarına geri döndürmeliyiz. Yarımadanın anavatanı olan Ukrayna limanına geri dönmesi için Kırım Tatarlarıyla birlikte çok çalışılması gerektiğini düşünüyorum ve Kırım Platformu şimdiden işgal altındaki Kırım’ı geri almak için dünya güçlerini harekete geçirmeli.”
Kaynak: Kırım.Realii için Rudolf Medved
Daha fazla içerik için StopFake web sitesini ve Twitter, Instagram sosyal medya hesaplarımızı takip edebilirsiniz.
