Kaynak: The Insider

İçerik

• Şirketlerin Rusya pazarından ayrılmasının Avrupa için olumsuz sonuçları üzerine
• Batı ülkelerindeki enflasyon oranları üzerine
• Ukrayna tahıl ihracatının yönü üzerine
• Rus limanlarının kargo cirosu hakkında
• Rusya’nın savaş sırasındaki kayıpları

Şirketlerin Rusya pazarından ayrılmasının Avrupa için olumsuz sonuçları üzerine 

“İlkbaharda pek çok yabancı şirket Rusya’dan ayrılmak için yarışıyordu ve bundan en çok bizim ülkemizin etkileneceğini düşünüyorlardı. Ancak şimdi Avrupa’daki üretim tesislerinin ve istihdam alanlarının birer birer kapandığını görüyoruz. Bunun en önemli nedenlerinden biri de elbette Rusya ile ticari bağların koparılmasıdır.”

Her nasılsa “teker teker üretimin durdurulmasının” AB ülkelerindeki istihdam seviyeleri üzerinde hiçbir etkisi yoktur. İşte bazı Avrupa ülkelerinin işsizlik rakamları:

Almanya (mavi renk — part time, turuncu — işsizlik)

Fransa

İtalya

İsveç

Holanda

Portekiz

Letonya

Batı ülkelerindeki enflasyon oranları üzerine

“Herkes tarafından biliniyor ama ben yine söylerim: Temmuz ayı sonunda ABD’de enflasyon yüzde 8,5 oldu. Ülkemizde şu anda yaklaşık yüzde 14 küsur, bundan yine bahsederim ama Batı ekonomilerinin aksine eğilim düşüş göstermektedir. Enflasyon burada düşerken orada yükseliyor. Sanırım, yıl sonunda yaklaşık %12 olup ve birçok uzmanımıza göre önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde veya ikinci çeyreğinde muhtemelen hedefe ulaşacağız. Bazıları 5-6 diyor, bazıları da %4’e ulaşacağımızı söylüyor. Göreceğiz. Her halükarda, bu anlamda eğilimler olumludur. Peki komşu ülkelerde neler oluyor? Bugün Almanya’da enflasyon 7.9, Belçika’da 9.9, Hollanda’da 12, Letonya’da %20.8, Litvanya’da 21.1, Estonya’da 25.2’dir. Ve bir yükseliş eğilimi var”.

Putin, Rusya’da enflasyonun gerçekten de düştüğü konusunda haklı: Merkez Bankası’na göre Mart ayında yıllık enflasyon %16,69’a ulaştı ve Ekonomik Kalkınma Bakanlığı’na göre Eylül başında %14,08 oldu. Putin’in %12’lik yılsonu tahmini oldukça iyimser görünüyor: Ekonomik Kalkınma Bakanlığı Ağustos ayında %13,4 tahmininde bulundu ve merkez bankası enflasyonu %12-15 aralığında bekliyor. Buna karşılık IMF, gelişmiş ülkelerde yıllık küresel enflasyonun %6,6, gelişmekte olan ülkelerde ise %9,5 olacağını tahmin etmektedir.

Batı ülkelerindeki enflasyon eğilimi bu kadar açık değildir. Şüphesiz, ABD’de enflasyon, pandemi sırasında hükümetin aldığı kapsamlı destek önlemlerinin bir sonucu olarak 2021’de keskin bir şekilde yükselmiş, Haziran 2022’de %9,1 (yıllıklandırılmış) ile zirve yapmış ve düşmeye başlamıştır.

ABD’de enflasyon

Benzer bir eğilim Fransa, İsveç, İspanya, Portekiz ve Yunanistan’da da görülmektedir. Ancak enflasyonun yükselmeye devam ettiği batı ülkeleri de var: İngiltere, Almanya, Hollanda ve Belçika. En yüksek enflasyon, ekonomik olarak Ukrayna’ya daha bağlı olan Orta Avrupa ülkelerinde görülmektedir. Ancak sadece Baltık Ülkelerinde enflasyon Rusya’dakinden daha yüksekti.

Ukrayna tahıl ihracatının yönü üzerine

“Bunu Türkiye ile birlikte yaptık. Yaptık. Sonuç – size rapor ediyorum, değerli meslektaşlarım: Türkiye’yi bir aracı ülke olarak hariç tutarsak, Ukrayna’dan ihraç edilen tahılın tamamı, neredeyse tamamı gelişmekte olan ve yoksul ülkelere değil, Avrupa Birliği’ne gönderiliyor. Tam olarak en muhtaç ülkelere yardım anlamına gelen BM Dünya Gıda Programı kapsamında, sadece iki gemi yüklendi – altını çizmeliyim – 87 gemiden sadece ikisi ve iki milyon tonluk gıdanın 60 bin tonu bu gemilere alındı. Bu rakamın sadece yüzde üçü gelişmekte olan ülkelere gidiyor.

Putin, Hırvatistan’da bir basın toplantısında Recep Tayyip Erdoğan tarafından da desteklendi:

‘Bu tahıl sevkiyatında gelen tahıllar maalesef zengin ülkelere gidiyor. Fakir ülkelere değil. <…> Şimdi bir taraftan Rusya’ya bu yaptırımlar sürerken bu yaptırımlar karşısında kalkıp da bu yaptırımları yapan ülkelere tahıl sevkiyatının olması Sayın Putin’i de rahatsız etmektedir.’

29 Ağustos’ta ise BBC, Ukrayna tahılının sevkiyatına ilişkin bir BM raporu yayınladı.

Ukrayna tahılı yüklü gemilerin çoğu Türkiye’ye gitti; Türk aracılar tarafından kime satıldığı bildirilmedi. Diğer varış noktaları arasında AB ülkeleri (İtalya, Romanya, Hollanda, Almanya, Fransa, İrlanda, İspanya, Yunanistan), Afrika ülkeleri (Mısır, Sudan, Cibuti) ve Asya ülkeleri (Çin, Güney Kore, Hindistan, İran ve Lübnan) yer almaktadır. Bu verilere göre, Ukrayna limanlarından toplamda yaklaşık 50 tahıl yüklü gemi hareket etti.

Peki, Putin 87 gemi hakkındaki bilgiyi nereden almış olabilir? Muhtemelen UNIAN haber ajansının Mayıs ayında yayınladığı bir rapordandır:

“Çalınan Ukrayna tahılı 87 gemi ile yurtdışına taşınıyor.’’

Ukrayna’nın Lübnan’daki Olağanüstü ve Tam Yetkili Büyükelçisi Ihor Ostaş, Ukrayna Medya Merkezi’nde düzenlenen bir brifing sırasında bu açıklamayı yaptı.

Ostaş, “Ukrayna’dan sürekli olarak çalıntı tahıl taşıyan bir suç sistemi işliyor. Bu sistem Türkiye üzerinden, doğrudan Suriye’ye, diğer Orta Doğu ülkelerine tahıl taşıyabilir. Ancak bu öyle bir suç anlaşması ki, elbette Rusya’nın Ukrayna’daki işgal birliklerini de içeriyor. Elbette çoğunlukla Suriye ve Rusya gemileri ve sadece bunlar değil” dedi.

Ünlü bir Putin propagandacısının dediği gibi, “Tesadüf mü? Hiç sanmıyorum.” Ancak bu tahıl gerçekten de en yoksul ülkelere yönelik değildi.

Rus limanlarının kargo cirosu hakkında

“Dış baskı girişimlerine rağmen, bu yılın yedi ayında Rus limanlarının toplam kargo cirosunun neredeyse hiç azalmaması ve bir önceki yılla aynı seviyede kalması – 482 milyon ton kargo civarında – gösterge niteliğinde bir gerçektir. Geçen yıl hemen hemen aynı idi, 483’tü”.

Putin burada rakamları zarif bir şekilde manipüle ederek, savaş sırasında kargo cirosundaki düşüşü, savaş başlamadan önce meydana gelen büyüme ile maskeliyor. Russian Maritime News portalı Temmuz ayında yazdı:

“Haziran 2022’de Rus limanlarının kargo cirosu 69.33 milyon ton ile geçen yılın Mayıs ayına göre %3 daha azdı. Bu haber TASS tarafından Rusya Federasyonu Ticari Limanlar Birliği verilerine dayanılarak verilmiştir.

Bu yılın Ocak ve Şubat aylarında, Rusya limanlarındaki kargo cirosunda bir önceki yılın aynı dönemine göre sırasıyla %9 ve %5 olmak üzere olumlu bir dinamik yaşandı. Mart ayında kargo cirosu %9 oranında azalırken, Nisan ayında bu oran %3’e, Mayıs ayında ise %0,4’e gerilemiştir. Haziran ayında düşüş oranı yeniden hızlanarak yıllık bazda %3’e yükselmiştir. Bir önceki aya göre (Haziran/Mayıs) ciro da %3 oranında azaldı.’’

Rusya’nın savaş sırasındaki kayıpları

“Bence, hatta eminim: hiçbir şey kaybetmedik ve hiçbir şey kaybetmeyeceğiz. Kazanımlar açısından, asıl kazancın egemenliğimizin güçlenmesi olduğunu söyleyebilirim ve bu da şu anda yaşananların kaçınılmaz sonucudur.”

The Insider, Putin’in “hiçbir şeyinin” Ukrayna’da hayatını kaybeden 6.024 Rus askeri personelin olduğunu zaten belirtmişti. Ancak ekonomik forumda yaptığı konuşmada sadece ekonomiyi kastettiğini varsaysak bile, savaşın ara sonuçları şu şekildedir: Rusya’nın GSYH’si 2. çeyrekte yıllık bazda %4 düşerken, Merkez Bankası yıl için GSYH’de %4-6, IMF ise %6 düşüş öngörüyor. Üstelik GSYH hesaplamalarında, çatışmalarda kaybedilenler de dahil olmak üzere, Rus ekonomisine hiçbir faydası olmayan askeri ürünlerin üretimi de hesaba katılmıştır.

Bazı sektörlerde üretimdeki düşüş felaket olarak nitelendirilebilir. Örneğin, binek otomobil üretimi Mayıs ayında yıllık bazda yüzde 96,7, Haziran ayında ise yüzde 89 oranında düşerken, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yıl sonuna kadar yüzde 50 oranında bir düşüş bekliyor. Galiba bu, egemenliğin güçlendirilmesidir.

Daha fazla içerik için StopFake web sitesini ve Twitter, Instagram sosyal medya hesaplarımızı takip edebilirsiniz.