Rusya kasıtlı olarak “gönüllü mülteciler” ve “tehçir” kavramlarını değiştiriyor. Ukrayna devletinin açıkladığı verilere göre, Rusya filtrasyon kamplarından geçmeye zorladıkları 1.2 milyon kişiyi Ukrayna topraklarından zorla tehçir etti – bu veriler uluslararası kuruluşlar tarafından doğrulandı. Ayrıca sınır dışı edilen Ukraynalıların Rusya’dan AB ülkelerine uçtuğu vakalar da var.
Rus medyası, Rusya’nın “barışçılığı” ve Ukraynalıların Ukrayna’nın “kanunsuzluklarından Rusya Federasyonu’na kaçma” arzusu hakkında Kremlin yanlısı propagandayı üretmeye devam ediyor. Rus medyası “yaklaşık 3 milyon Ukrayna’nın Rusya’ya gitmek istediği” “haberlerini” sundu, ancak “Kyiv yetkilileri Ukrayna vatandaşlarının Rusya’ya “tahliyesini” engellemeye devam ediyor.
Ukraynalıların büyük çoğunluğu, Ukrayna’nın Rusya tarafından “kurtarılmasını” düşlemiyor ve Rusya’yı bir saldırgan olarak görüyor. Ayrıca, Rusya’nın barışçıl şehirleri amaçsızca bombalaması, sivil altyapının yok edilmesi ve sivil nüfusun katledilmesinden sonra, Ukraynalıların kendilerini “Ruslardan farklı bir ulus olarak görme” düzeyi, ülkenin bağımsızlığının yeniden kazanılmasından sonraki 30 yılda eşi görülmemiş bir düzeye ulaştı. Rating Grubu tarafından yürütülen sosyolojik bir araştırmaya göre, on Ukraynalıdan dokuzu Ukrayna’nın Rusya’ya karşı savaşta zafere ulaşacağına inanıyor. Ukrayna vatandaşlarının %93’ü bu görüşü paylaşıyor. Buna ek olarak, son kamuoyu yoklamalarına göre, Ukraynalıların büyük çoğunluğu % 89 Rus birliklerinin Ukrayna’daki eylemlerinin “Ukrayna halkının soykırımı” olarak tanınmasını destekliyor. Bu nedenle Kremlin’in “Rusya’ya kanunsuzluktan kaçmak isteyen Ukraynalılar” ile ilgili açıklaması gerçeklere değil, spekülasyonlara dayanmaktadır.
Birleşmiş Milletler’e göre, 15 Mayıs itibariyle, büyük ölçekli Rus işgali nedeniyle yaklaşık 6,2 milyon kişi Ukrayna’yı terk etti. Bunlardan 3,35 milyon Ukraynalı Polonya’ya, 919,5 bin Romanya’ya gitti. 838 binden fazla Ukraynalı da Rusya’da. Bununla birlikte, bu veriler gerçeği yansıtmamaktadır, çünkü BM, mültecilerin daha sonraki yolunu izlemeden yalnızca ilk varış ülkesini kaydetmektedir.
Ayrıca, Rusya’ya yerleştirilen Ukraynalıların büyük bir bölümünün işgalcilerin yasadışı bir şekilde Rusya topraklarına sürdüğü insanlar olduğunu vurgulamakta fayda var. Ukrayna’ya yönelik “Rusların barışçıllığı” anlatısını destekleyen Kremlin, kasıtlı olarak “gönüllü mülteciler” ve “tehçir” kavramlarını değiştiriyor. Ukrayna vatandaşlarının işgal altındaki bölgelerden yasadışı olarak çıkarılması “mültecilerin tahliyesi” değil, Ukrayna vatandaşlarının saldırgan ülkenin topraklarına zorla yeniden yerleştirilmesidir.
9 Mayıs’ta Verkhovna Rada (Ukrayna Parlamentosu) İnsan Hakları Komiseri Lyudmila Denısova, BM istatistiklerini aşan verilere atıfta bulundu. Denısova’ya göre, Rusya yaklaşık 1,2 milyon insanı Ukrayna topraklarından yasadışı bir şekilde sürdü ve 200.000’i çocuk olmak üzere, bu siviller filtreleme kamplarından geçti.
Bir dizi uluslararası kuruluş, Ukraynalıların Rus topraklarına zorla yeniden yerleştirilmesi gerçeğini doğrulamaktadır. Bağımsız medya, Rus yetkililerin gönüllü veya zorla Rusya Federasyonu topraklarına gelen Ukraynalıları arama, sorgulama ve özel kamplarda kalmaya zorladığını söyledikleri kendi soruşturmalarını yürütüyor. Mayıs ayında Washington Post tarafından yapılan bir soruşturmaya göre, bazı Ukraynalılar Rusya’dan Avrupa Birliği topraklarına geçmeyi başarıyor. Ancak birçok “Ruslara güven vermeyen” Ukraynalı, Rusya’nın derinliklerindeki özel yerleşim yerlerine taşınıyor. Washington Post, sınır dışı edilen Ukraynalıların “onlara nefretle davranan ve evlerini yok eden bir ülkede kapana kısıldığını” yazıyor.
13 Nisan’da Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Rusya’nın Ukrayna’da işlediği suçlar hakkında ayrıntılı bir rapor sundu. Belge, Ukrayna vatandaşlarının Rusya’ya zorla sınır dışı edilmesine ilişkin somut veriler de dahil olmak üzere, Rus ordusu tarafından Ukrayna topraklarında işlenen savaş suçlarının kanıtlarını içeriyor. 28 Nisan’da ABD’nin AGİT misyonu başkanı Michael Carpenter, Ukraynalıların geçici olarak işgal edilen Ukrayna topraklarından Rusya’ya zorla sınır dışı edildiğini duyurdu: “Rusya, Ukrayna’nın güney ve doğu bölgelerindeki yerel nüfusun Rusya’ya veya Donbass’ın Rus kontrolündeki bölgelerine sözde “filtreleme kampları” aracılığıyla devam eden zorunlu göçünü artırıyor. Rus güçlerinin bu bölgelerde yerel sivilleri tutukladığına, insanları filtreleme kamplarında tuttuğuna ve meşru Ukrayna hükümeti veya bağımsız medyayla herhangi bir bağları olduğu iddiasıyla acımasızca sorguladığına dair güvenilir raporlar görüyoruz… Elde ettiğimiz bilgilere göre, Rusya yerel yöneticileri, gazetecileri, din görevlilerini, sivil toplum aktivistlerini vb. kişileri kaçırıyor, işkence yapıyor ve/veya suikast düzenliyor” dedi.
28 Nisan’da ABD’nin Küresel Ceza Adaleti Özel Temsilcisi Beth Van Schaak Rusya’nın Ukraynalıları zorla Rus topraklarına taşıdığını doğruladı.