En büyük medya kuruluşlarının, insan hakları örgütlerinin ve dünya kurumlarının çoğu, Rusya’nın Ukrayna topraklarında işlediği sayısız savaş suçuna ilişkin verileri şimdiden topluyor ve işliyor. Ukraynalı sivillerin Rus güvenlik güçleri tarafından yasa dışı olarak kaçırılmasının yanı sıra Ukrayna vatandaşlarının Rusya’ya zorla sınır dışı edilmesine ilişkin bir dizi vaka zaten tespit edildi.
Rusya, Ukrayna’daki başlattığı kanlı savaş sırasında Ukraynalıların haklarını ‘yerine getirdiği’ konusunda ısrar etmeye devam ediyor. Rus ‘uzmanları’, Rusya’nın tahliye için ‘düzenli olarak’ insani koridorlar düzenlediğinden, ancak ‘Batı tarafından korkutulan Ukraynalıların bunları kullanmaktan korktuğundan’ şikayet ediyor. Rusya ayrıca, Rus ordusunun Ukraynalılara yönelik kitlesel zorbalığa ve sivillerin Rusya’ya zorla sınır dışı edilmesine katılımını kesinlikle reddediyor’.
Rus medyası, ‘[Ukraynalılar] insani koridorları kullanmaktan korkuyorlar, bu yerleşimin Rusya’ya yakın olması ve Rusya’ya taşınmasından korkuyorlar çünkü kendilerine Sibirya’ya, toplama kamplarına gönderilecekleri, çocukların götürüleceği söylendi… Bu, Ukraynalıların haklarının doğrudan ihlalidir’, diye bildiriyor.
Ukraynalı Ombudsman Lüdmyla Denisova, 24 Nisan’da Rusya’nın Ukrayna’dan 915.000 vatandaşını zorla sınır dışı ettiğini söyledi. Bunların 160.000’i çocuk, 2.000’den fazlası yetim. Ukrayna Helsinki İnsan Hakları Birliği’ne göre, Ukraynalıların Rusya’ya zorla sınır dışı edilmesi uygulaması, Rus ordusu tarafından 2014 yılında başlatıldı ve geçici olarak işgal edilen yeni topraklarda devam etti. Sınır dışı edilenlerle ilgili çeşitli raporlar var, ancak Rusya’ya zorla sınır dışı edilen Ukraynalıların tam sayısını söylemek zor.
13 Nisan’da Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Rusya’nın Ukrayna’da işlediği suçlar hakkında ayrıntılı bir rapor yayınladı. Belgede Rusya’nın sivillere yönelik doğrudan saldırılarına, tıbbi tesislere saldırılara, tecavüze, yargısız infazlara, soygunlara ve vatandaşların Rusya’ya zorla sınır dışı edilmesine ilişkin kanıtlar yer alıyor.
28 Nisan’da ABD’nin Uluslararası Adalet Özel Temsilcisi Beth Van Shaak da Rusya’nın Ukraynalıları zorla Rus topraklarına sınır dışı ettiğini doğruladı. Beth Van Shaak, ABD’nin Donetsk’te teslim olmaya çalışan Ukraynalıların Rus ordusu tarafından infazı hakkında güvenilir bilgiye sahip olduğunu da söyledi.
Birleşmiş Milletler’in de kanıtladığı gibi, Rus birlikleri tarafından geçici olarak kontrol edilen bölgelerde sivilleri zorla alıkoyma ve kaçırma uygulaması çok yaygın hale geldi. BM, Ukrayna’da Rusya tarafından kaçırılan Ukraynalılar hakkında veri toplamaya devam ediyor ve akıbetlerini ve nerede olduklarını tespit ediyor.
The Guardian, The BBC ve The Washington Post gibi önde gelen yabancı medya kuruluşları kendi bağımsız soruşturmalarını yürütüyor ve Ukraynalıların Rusya’ya zorla sınır dışı edildiğine dair çok sayıda vakayı doğruluyor. Rus ordusu, yerleşim birimlerine kendileri ateş açtığı insanları zorla tahliye ediyor.
İnsan Hakları İzleme Örgütü, Rus ordusunun Ukrayna’nın Çernihiv, Harkiv ve Kyiv bölgelerindeki sivillere yönelik kaçırma, çoklu tecavüz, yargısız infaz ve diğer yasa dışı şiddet eylemleri dahil savaş yasalarını ihlal ettiğini belgeledi. Ayrıca, Rus ordusunun sivillerden yiyecek, giyecek ve yakıta el koyduğu yağma olayları kaydedildi. İnsan Hakları İzleme Örgütü, bu eylemleri gerçekleştirenlerin savaş suçlarından suçlu olduğunu söyledi.
İnsan hakları örgütü Uluslararası Af Örgütü, Ukrayna makamlarının, vatandaşların nispeten güvenli Ukrayna şehirlerine tahliyesi için Rusya’dan insani koridorlar oluşturmasını talep ettiğini defalarca belirtti. Ancak Rusya, her seferinde ‘yeşil koridorun’ açılmasından bahsederken, Ukrayna ile anlaşmayı bozuyordu. Uluslararası Af Örgütü’nün Rusya’nın en harap olmuş bazı şehirlerindeki kanıtları, oradaki insanların devam eden Rus bombardımanı nedeniyle sistematik olarak tahliye edemediğini gösteriyor. Ayrıca Rus silahlı kuvvetleri, Ukrayna’da yargılanmadan ve soruşturma yapılmadan sivilleri infaz etti ve bu bir savaş suçu olarak kabul edildi.
Rusya’nın Ukrayna topraklarındaki savaş suçlarına ilişkin toplanan tüm veriler, Ukraynalı kolluk kuvvetleri ve uluslararası ortaklar tarafından dikkatlice kaydedilmektedir: Uluslararası Ceza Mahkemesi temsilcileri zaten Ukrayna’da çalışmaktadır.
