Baykar Makina, desteklerinin tamamen Ukrayna’nın yanında olduğunu, tesisin inşasına yönelik planların uygulanmaya devam ettiğini ve tesisin iki yıl içinde tamamlanmasının beklendiğini belirtti. Bu açıklama Baykar Makina CEO’su Haluk Bayraktar tarafından yapıldı.
Bazı Kremlin kaynakları ve Rus propaganda sözcüsü Vladimir Solovyov, Türk ortakların Ukrayna’da Bayraktar TB2 insansız hava aracı üretim tesisi kurmayı reddettikleri iddialarını yaydı. Çeşitli platformlardaki yayınların sayısına bakılırsa, işbirliğini itibarsızlaştırmak ve Ukrayna ile Baykar Makina arasında bir çatışma yaratmak Kremlin için çok önemli.
Sahte haber Ukraina.ru, Tsargrad, FAN, Voennoye Obozreniye, Reporter, Pravda.ru ve diğerleri gibi medya kuruluşlarında yer aldı.
“Bayraktar’ın Ukrayna’yı terk ettiğine” ilişkin yayınların asıl kaynağı, Ukrayna Güvenlik Servisi SBU’ya göre Kremlin tarafından kontrol edilen Resident Telegram kanalıydı.
Resident’in “Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı Bayraktarları cephe hattından çıkarmalı” sahtekarlığını yayan kaynaklardan biri olduğunu hatırlatmakta fayda var (bununla ilgili daha fazla bilgiyi StopFake‘in bu makalesinde bulabilirsiniz – ed.)
Bu kez Resident, Ukrayna Cumhurbaşkanlığı’ndaki “kaynaklarına” atıfta bulunarak Baykar Makina ile ilişkilerin bozulmasına dair üç “içgörü” yayınladı.
Bununla birlikte Kremlin propagandası bir başka fake daha yaydı. Bu kez kaynak yine Telegram kanalıydı, ancak bu kez propagandacı Yevheniy Piddubny’ye aitti. Yazar, var olmayan kaynaklara herhangi bir “bağlantı” bulmaya bile çalışmadan, Baykar Makina’nın “Ukrayna’da bir fabrika kurmayı reddettiğini” iddia ediyor. Başlangıçta üretimin, müdürü şu anda Kyiv tarafından işbirliği yapmakla suçlanan Motor Sich fabrikasının tesislerinde gerçekleştirilmesi planlanıyordu”.
Piddubny’nin “Motor Sich’te Türk insansız hava araçlarının üretildiği” yalanı, Rusya Savunma Bakanlığı’nın 25 Mayıs’ta yaptığı “füze saldırılarının insansız hava araçlarının parçalarının üretildiği atölyeleri vurduğu” açıklamasıyla yalanlandı.
Piddubnyi’nin Vyacheslav Bohuslaev’in tutuklanmasını Baykar Makina’nın Motor Sich’te drone üretmeyi reddetmesine bağlama girişimi, şirketin Mart 2021’de kamulaştırıldığı ve devlet mülkiyetine geçtiği gerçeğiyle çürütülüyor. Motor Sich’in mülkiyeti tutukludur ve Yolsuzluk ve Diğer Suçlardan Elde Edilen Varlıkların Bulunması ve İzlenmesi Ulusal Ajansı’na devredilmiştir.
Liga.net’e göre, Piddubny’nin bahsettiği Motor Sich’in başkanı Vyacheslav Boguslaev, Motor Sich’in baş tasarımcısı ve onursal başkanıdır.
Drone üretim tesisinin inşa edilmeyeceği yönündeki açıklama da doğru değil. Baykar Makina, Rusya’nın işgalinin yarattığı engellere rağmen tesisin inşasına yönelik planların uygulanmaya devam ettiğini söyledi. Baykar Makina CEO’su Haluk Bayraktar “Detaylı tasarım aşaması tamamlandı. Ve inşaata fiilen başlayacağız… İki yıl içinde tamamlamak istiyoruz,” dedi.
Youcontrol servisine göre, Haluk Bayraktar tarafından kurulan Ukraynalı Avia Ventures LLC şirketi iflas halinde değil. Şirketin kayıtlı sermayesi yıl içinde 115 kat artmış ve 21 Ekim itibariyle 13 milyon UAH’ın üzerine çıkmıştır.
Daha önce Baykar Makina, desteğinin tamamen Ukrayna’nın yanında olduğu konusunda güvence vermişti. Şirketin CEO’su Haluk Bayraktar BBC’ye verdiği röportajda Türkiye ve Ukrayna arasında çok güçlü bir bağ olduğunu ve iki ülke arasındaki “işbirliğine hiçbir şeyin gölge düşüremeyeceğini” söyledi (videonun 08:07 dakikası).
Kremlin’in “Bayraktar Ukrayna’da fabrika kurmayı reddetti” propaganda kampanyasından önce, Ukrayna ile Türk insansız hava aracı üreticisi arasında bir başka bozuşma girişimi yaşandı.
Kendilerini ABD’nin eski Rusya Büyükelçisi Michael McFaul olarak tanıtan Rus şakacılar Vladimir Kuznetsov (Vovan) ve Alexey Stolyarov (Lexus) eski milletvekili Serhiy Pashynsky ile temasa geçti. Şakacıların sorularını yanıtlayan Ukraynalı siyasetçi, Türk insansız hava aracını eleştirerek bunu bir PR projesi olarak nitelendirdi: “Hava savunmasına karşı savunmasızlar… çok sayıda ‘Bayraktar’ımız vardı, hepsi bir hafta içinde düşürüldü…”.
Pashinsky’nin sözleri Baykar Makina için pek de heyecan verici değildi. Ne de olsa Baykar Makina’nın CTO’su Selçuk Bayraktar, Pashinsky’nin açıklamalarından iki ay önce Rus hava savunma sistemlerinin gerçekten de İHA’ları vurabildiğini itiraf etmişti. Bayraktar BBC’ye verdiği röportajda (videonun 06:47 dakikası) “İHA’larımız onların gelişmiş sistemlerini vuruyor. Güncellemeler sayesinde İHA’larımız bu hava savunma sistemlerini etkisiz hale getirebiliyor. İHA’larımız sürekli güncelleniyor,” dedi .
Rus ajitprop, Pashinsky’nin açıklamasının ardından bir skandal yaratmak amacıyla Baykar Makina CEO’su Haluk Bayraktar’a ait bir tweetin ekran görüntüsünü paylaştığını iddia etti. Ancak Bayraktar’ın hesabında böyle bir paylaşım bulunmamaktadır.
Bayraktar tüm Twitter mesajlarını Türkçe yazıyor. Sadece “Ukrayna ile ilgili gönderi” İngilizce yazılmıştır. Ancak sahtekarlığın yazarları, Twitter’ın çeviri sonrasında metni hangi dilden çevirdiğini belirttiğini dikkate almamışlar. Bu durum “Translated from…” yazısıyla belirtiliyor.
Ekran görüntüsünde “Google tarafından Türkçeden çevrilmiştir” yazısı görülmekte olup, bu da Pashinsky ile ilgili metnin Türkçe bir metinle değiştirildiğini ve yazarların Ukrayna’ya yönelik sahte suçlamalarla değiştirdiğini doğrulamaktadır.
Haluk Bayraktar’ın Ukrayna ile ilgili paylaşımının aslını Twitter hesabında görebilirsiniz.
Fake: Ukrayna’da Bayraktar filosu tamamen imha edildi
Fake: İngiltere, Ukrayna’yı Rusya’da terör saldırıları düzenlemeye “teşvik ediyor”
Daha fazla içerik için StopFake web sitesini ve Twitter, Instagram sosyal medya hesaplarımızı takip edebilirsiniz.
