Fot. Sebastian Indra / https://www.gov.pl

Ministrowie spraw zagranicznych RP – Jacek Czaputowicz, Republiki Litewskiej – Linas Linkevičius i Ukrainy – Dmytro Kułeba przeprowadzili dziś (28 lipca) w Lublinie rozmowy trójstronne na temat współpracy w ramach UE i NATO oraz wyzwań, jakie niesie aktywność Rosji w regionie.

Podczas spotkania przyjęto wspólną deklarację, w której ministrowie zwrócili uwagę na korzyści płynące z tworzenia więzi politycznych, gospodarczych, naukowych i kulturalnych pomiędzy Polską, Litwą i Ukrainą. Podkreślili także wagę współpracy parlamentarnej i w dziedzinie bezpieczeństwa oraz wskazali na znaczenie kontaktów międzyludzkich i społeczeństwa obywatelskiego. Ogłoszone zostało powołanie Trójkąta Lubelskiego – stałej platformy współpracy trójstronnej – w ramach której przewidywane są regularne spotkania ministrów spraw zagranicznych, urzędników MSZ oraz przedstawicieli innych instytucji Polski, Litwy i Ukrainy.

Ministrowie złożyli wieniec pod pomnikiem Unii Lubelskiej oraz odwiedzili mieszczące się w Lublinie dowództwo wielonarodowej jednostki wojskowej LITPOLUKRBRIG.

W trakcie wizyty na terenie jednostki wojskowej minister spraw zagranicznych Jacek Czaputowicz podczas briefingu prasowego zapewnił:

– Ta współpraca wojskowa, która już trwa kilka lat, może być przykładem dla innych dziedzin życia. My jako ministrowie spraw zagranicznych umówiliśmy się na ścisłą współpracę w ramach polityki zagranicznej. Myślę, że inne resorty też mogą z tego korzystać. Innymi słowy, te relacje między naszymi trzema państwami powinny być rozwijane z korzyścią dla wszystkich stron.

Minister Czaputowicz odpowiadając na pytania dziennikarzy stwierdził, że tym, co dziś łączy Polskę, Litwę i Ukrainę, jest m.in. polityka wschodnia:

– Stosunki z Rosją są skomplikowane, myślę że nasze państwa łączy właśnie polityka wobec Rosji. Uważamy że Rosja jest agresorem. Wprowadziliśmy jako Unia Europejska sankcje na Rosję. Domagamy się od Rosji powrotu na drogę przestrzegania prawa międzynarodowego. Wspieramy Ukrainę. Ukraińcy ciągle mówią, że Rosja nie wykonuje zobowiązań międzynarodowych dotyczących i Krymu i obszaru Donbasu. W tym zakresie jest jednolita polityka Zachodu i w ramach Unii Europejskiej będziemy mieli na ten temat spotkanie ministrów spraw zagranicznych jeszcze w sierpniu. Będziemy dyskutować naszą wspólną politykę unijną wobec Rosji. Stoimy na stanowisku, tak jak i Litwa, że te sankcje powinny być utrzymane. Oczywiście Rosja podejmuje swoje działania, tym niemniej w tym wypadku nie możemy ustąpić z pewnych zasad, którymi rządzą się stosunki międzynarodowe, tj. przestrzegania prawa międzynarodowego. Dlatego będziemy kontynuować tę politykę – mówił minister spraw zagranicznych.

Wcześniej, na wspólnej konferencji prasowej, która odbyła się przy pomniku upamiętniającym Unię Lubelską, minister Czaputowicz wyjaśnił znaczenie powołanego dziś Trójkąta Lubelskiego:

– Przyjęliśmy dzisiaj deklarację, trzeba to wyraźnie powiedzieć, gdzie określamy cele i ramy współpracy. Jest to format niesformalizowany w tym sensie, że nie ma jakiejś instytucji, natomiast zobowiązaliśmy się do regularnych spotkań, wymiany informacji, powołania oficerów łącznikowych w MSZ-ach. Zobaczymy jaka będzie reakcja innych naszych partnerów w naszych rządach, w innych resortach. Na ile (inne resorty – red.) znajdą tutaj pozytywne aspekty i użyteczność tego formatu. Na pewno Ministerstwo Obrony Narodowej poprzez samą brygadę jest zainteresowane tą współpracą. MSZ i ta koordynacja polityki zagranicznej, wymiana informacji jak najbardziej też. My mamy tutaj przede wszystkim, i to jest podstawa naszej współpracy między ministrami, podobne postrzeganie stosunków międzynarodowych, przede wszystkim zagrożeń dla bezpieczeństwa w tej części Europy. Dlatego bardzo łatwo nam dojść do porozumienia. Wiemy, jaką politykę należy prowadzić. Pewne idee zostały już wymienione. Mam nadzieję, że kolejne spotkanie odbędzie się, jeśli pan minister Dmytro Kułeba podtrzyma zaproszenie, w Kijowie. Myślimy też o stworzeniu współpracy, by przeciwstawić się dezinformacji i reinterpretacji historii ze strony Rosji. Myślę, że to jest dobra podstawa współpracy między MSZ-ami.

Minister spraw zagranicznych Ukrainy Dmytro Kułeba potwierdził zaproszenie ministrów Polski i Litwy do Kijowa i wyraził wdzięczność, że to zaproszenie zostało przyjęte. Zapewnił także, że ze swojej strony MSZ Ukrainy zrobi wszystko, by ten format nie zatrzymał się tylko w fazie dyskusji między trzema ministrami, lecz by przełożył się na konkretne projekty i działania, bo to leży zarówno w interesie trzech krajów, powołujących Trójkąt Lubelski, ale także w interesie krajów zachodnich.

Wojciech Pokora (źródło PAP / MSZ)

Wspólna Deklaracja Ministrów Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Litewskiej i Ukrainy w sprawie ustanowienia Trójkąta Lubelskiego

Lublin, 28 lipca 2020 r.

Ministrowie spraw zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Litewskiej i Ukrainy uznają wielowiekowe historyczne i kulturalne więzi pomiędzy ich narodami.

Uznają także korzyści płynące z tworzenia coraz silniejszych więzi politycznych, gospodarczych, infrastrukturalnych, bezpieczeństwa i kulturalnych pomiędzy ich krajami we współczesnym świecie.

Zwracają uwagę na aktywność Polski, Litwy i Ukrainy w procesie kształtowania bieżącej sytuacji politycznej, kulturalnej i społecznej Europy Środkowej.

Zarazem podkreślają strategiczne znaczenie zintensyfikowanej współpracy pomiędzy Unią Europejską, NATO i krajami Partnerstwa Wschodniego i zwracają należną uwagę na funkcjonowanie Inicjatywy Trójmorza.

Odnotowują z należną uwagą wspólne zagrożenia w dziedzinie bezpieczeństwa, jak również inne, tj. zagrożenia pandemiczne.

Podkreślają ważną rolę dialogu pomiędzy trzema krajami w wymiarze parlamentarnym, zwłaszcza w ramach Zgromadzenia Parlamentarnego Polski, Litwy i Ukrainy.

Uznają korzyści wynikające z ich trójstronnej współpracy, w szczególności funkcjonowania Litewsko-Polsko-Ukraińskiej Brygady (LITPOLUKRBRIG).

Biorąc pod uwagę trwającą rosyjską agresję na Ukrainę, zobowiązują się do koordynacji swoich działań w celu przestrzegania prawa międzynarodowego, zarówno poprzez współpracę trójstronną, jak i w ramach organizacji międzynarodowych (NATO, Unii Europejskiej, Organizacji Narodów Zjednoczonych, Rady Europy, OBWE).

Deklarują swoje niezmiennie mocne potępienie próby aneksji Autonomicznej Republiki Krymu oraz miasta Sewastopol przez Federację Rosyjską. Nie uznają jej i nigdy tego nie uczynią. Wzywają również Federację Rosyjską do wycofania swoich wojsk z części regionów donieckiego i ługańskiego Ukrainy.

Potwierdzają swoje niezachwiane poparcie dla niepodległości, suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy w ramach międzynarodowo uznanych granic oraz wzywają Federację Rosyjską do zaprzestania agresji wobec Ukrainy, a także czasowej okupacji ukraińskich terytoriów Krymu oraz części regionów donieckiego i ługańskiego Ukrainy.

Potwierdzają swoje mocne poparcie dla europejskich i euroatlantyckich aspiracji Ukrainy oraz przyjmują z zadowoleniem jej europejski wybór.

Odnotowują z satysfakcją przyznanie Ukrainie statusu członka Programu Rozszerzonych Możliwości NATO. Popierają ambicje Ukrainy dotyczące członkostwa w NATO. Przyznanie Ukrainie Planu Działań na rzecz Członkostwa powinno być kolejnym krokiem w tym kierunku.

Ponownie zobowiązują się do pogłębiania i poszerzania polsko-litewsko-ukraińskiej współpracy wojskowej, tak poprzez działania bilateralne i trójstronne, jak również w pełni wykorzystując możliwości tworzone przez NATO.

Potwierdzają trwałe zaangażowanie w rozwój Partnerstwa Wschodniego poprzez poszerzanie i pogłębianie współpracy oraz proponowanie ambitnych i strategicznych celów długoterminowych.

Zobowiązują się do zapewniania wzajemnego wsparcia w walce z pandemią koronawirusa.

Przewidują aktywne działania w celu promocji handlu i inwestycji, zapewniania lepszego dostępu do infrastruktury w regionie i podnoszenia jej jakości poprzez występowanie z ambitnymi projektami promującymi spójność regionu.

Wspierają współpracę Ukrainy z Inicjatywą Trójmorza, a także współpracę w innych formatach regionalnych.

Wspierają skuteczne wdrażanie reform polityczno-ekonomicznych na Ukrainie, biorąc pod uwagę doświadczenia Polski i Litwy oraz najlepsze praktyki wypracowane we współpracy z innymi państwami europejskimi.

Zobowiązują się do wzmacniania kontaktów międzyludzkich i współpracy społeczeństwa obywatelskiego, w tym pomiędzy naukowcami i ekspertami.

By zapewnić osiągnięcie wyżej wymienionych celów Ministrowie podejmują decyzję o stworzeniu trójstronnej platformy współpracy politycznej, ekonomicznej i społecznej pomiędzy Rzeczypospolitą Polską, Republiką Litewską i Ukrainą – Trójkąta Lubelskiego.

Ministrowie decydują się również organizować własne regularne spotkania, także na marginesie spotkań wielostronnych i przy udziale wybranych partnerów.

Decydują się także organizować konsultacje wyższych urzędników ministerstw spraw zagranicznych oraz ustanowić oficerów łącznikowych w ramach ministerstw spraw zagranicznych.