Global Engagement Center (GEC), podlegające pod Departament Stanu USA międzyagencyjne centrum zajmujące się zwalczaniem propagandy i dezinformacji wymierzonej w USA, opublikowało w sierpniu raport zatytułowany „Filary Rosyjskiej Dezinformacji i Ekosystem Propagandy”.

Ważnym zagadnieniem poruszonym w raporcie jest podział źródeł rosyjskiej dezinformacji na oficjalne, te, które się oficjalnie nie identyfikują, czyli przede wszystkim boty i trolle w mediach społecznościowych i źródła pośrednie – portale, serwisy informacyjne, media, które rozprzestrzeniają kremlowską propagandę. Raport wymienia szereg takich rozsadników dezinformacji. Na nich też skupi się ten artykuł.

Twórcy raportu GEC zdefiniowali media pośredniczące (proxy) jako te media, które są powiązane, najczęściej nie wprost, z Kremlem. Mogą one mieć zasięg ogólnoświatowy lub pisać w językach państw, na terenie których operują. Należą do tej grupy także te media, które zwiększają zasięg rosyjskiej propagandy w innych państwach.

Wśród rozsadników rosyjskiej propagandy i dezinformacji wymienianych przez GEC warto zwrócić szczególną uwagę na niektóre. Wyróżnia się w śród nich portal Fundacja Kultury Strategicznej, wg służb amerykańskich kierowany bezpośrednio przez Służbę Wywiadu Zagranicznego Federacji Rosyjskiej. Autorami na portalu są przede wszystkim niszowi, radykalni publicyści i pseudo-eksperci i specjaliści od teorii spiskowych, pochodzący z państw Zachodu. W ten sposób Rosja osiąga podwójną korzyść – ukrywa faktyczną przynależność portalu, a przy tym daje platformę tym, którzy rozpowszechniają poglądy będące jej na rękę, które w innym przypadku nie zyskałyby takiego poklasku. Przy okazji portal sprawia wrażenie tworzonego oddolnie, wbrew stanowi faktycznemu.

Portal Geopolitica.ru, jak sugeruje już nazwa, ma głęboki związek z ideami szerzonymi przez Aleksandra Dugina, kremlowskiego myśliciela i politechnologa, twórcę współczesnej rosyjskiej myśli imperialistycznej. Platforma ma skrajnie nacjonalistyczny i antyzachodni charakter. GEC zwraca uwagę na motto platformy – Carthago delenda est. Słowa Katona Starszego przywołują dychotomię między Zachodem, wieczną Kartaginą, a Rosją – nowym Rzymem, który tę Kartaginę musi zniszczyć. Geopolitica.ru wystartowała z rosyjskojęzyczną wersją w 2008 roku (znamienna data w historii imperialistycznych zakusów putinowskiej Rosji), w 2012 dodano wersję anglojęzyczną, a obecnie portal rozsiewa dezinformację także po hiszpańsku, włosku, francusku, polsku, arabsku, serbsku, a nawet w urdu.

Na tym tle wyróżnia się portal Global Research. Nie powstał on jako portal rosyjski, a wyrósł samodzielnie na gruncie kanadyjskim. Global Research to strona internetowa Centrum Badań nad Globalizacją (Centre for Research on Globalization). Działa od 2001 roku i jest powszechnie uznawana za źródło dezinformacji. The Economist uznał ją za ośrodek teorii spiskowych i fałszywych historii. Przed portalem przestrzegał także internetowy watchdog NewsGuard. Warto wspomnieć chociażby, że jego założyciel Michael Chossudovsky, emerytowany profesor Uniwersytetu w Ottawie, był świadkiem obrony w procesie Slobodana Miloševića. Chossudovsky chwalił również publicznie Fidela Castro, z któ®ym zresztą miał okazję się spotkać w 2010 roku. Portal Global Research współpracuje również w powielaniu treści z innymi rozpoznanymi i zidentyfikowanymi prokremlowskimi portalami dezinformacyjnymi, takimi jak Geopolitica.ru, SouthFront i Strategic Culture Foundation oraz powiązanym z Komunistyczną Partią Chin Global Times.

Cały raport można pobrać ze strony Departamentu Stanu USA.

PB