Begin augustus laaide het conflict in Oekraïne op. MO* trok naar de frontlijn: Donetsk richt zich op Rusland, Odessa op het Westen. De grootmachten lanceren deze twee regio’s als paradepaardjes van hun oorlog om de toekomst van Europa. Ontdek hoe de geopolitieke aardverschuiving er op het terrein uitziet. Van pro-Russische separatisten, Franse strijders en vluchtelingen tot Oekraïense nationalisten.
Het hele dossier vind je hier.
1. Hoe een Georgische voorhoede Oekraïne klaarstoomt voor het Westen
MO* opent het dossier Op de Oekraïense frontlijn met een exclusieve reportage. Weinig mensen weten dat de voormalige Georgische president Mikheil Saakasjvili nu gouverneur is in de strategische Oekraïense provincie Odessa. MO* volgde zijn team. Hij haalde zijn Georgisch team naar Odessa. De komende maanden is hij actief in twee verkiezingscampagnes: de Georgische én de Oekraïense. Binnenkort aan de macht in twee landen tegelijk? In Georgië loopt er wel een proces tegen hem en zijn medewerkers.
Dit onderzoek toont wie de westerse belangen in Oekraïne behartigt. De andere kant van de harde geopolitieke strijd om de toekomst van Oekraïne en bij uitbreiding Europa.
Het hele artikel van Pieter Stockmans lees je hier.
2. Met Europees Nieuw-Rechts aan het front in Oekraïne
Geradicaliseerde westerlingen die de wapens willen opnemen tegen de NAVO en de VS vechten bij de pro-Russische separatisten in Oost-Oekraïne. MO* volgde hen aan Europa’s enige frontlijn. Deze Fransen, die zich “Nieuw-Rechts” noemen, hebben ideologische banden hebben met Vlaams Blok/Belang.
‘Ik vecht voor de onafhankelijkheid van Frankrijk, de afschaffing van de EU, een bondgenootschap tussen Europa en Rusland, tegen de Amerikaanse bezetting van Europa.’
Een aantal absurde ervaringen aan het front:
- We reden naar het front met Christelle Néant, een Franse media-activiste die met de rebellen werkt, in een auto met Belgische nummerplaat.
- De volgende dag reden we met de rebellen naar Spartak, in een Lada gedecoreerd met Sovjethamer -en sikkel, en een Wartburg die op een paar kilometers van het front in panne viel.
- Een oma en haar kleindochter Victoria wonen er in apocalyptisch spookgebied. ’s Nachts duiken ze onder in hun kelder als schuilplaats voor de bommen. Zinloze terreur, want het front schuift geen centimeter op. ‘De dag waarop we onze huizen weer kunnen opbouwen, organiseren we een groot wodkafeest’. Schaterlachende oudjes, in de verte het geluid van inslaand artillerievuur.
Het hele artikel van Pieter Stockmans lees je hier.
3. Oekraïne op weg naar Belgisch federaal model?
Het vredesakkoord tussen regering en separatisten voorziet autonomie voor het oosten, maar extremisten aan beide kanten strooien roet in het eten. Ik ontmoette de stichters van de zelfverklaarde pro-Russische Volksrepubliek, gematigde federalisten en radicale separatisten.
MO* was getuige van vele ontwikkelingen in het dagelijks leven die tonen hoe de afscheiding zo’n pro-Russische volksrepubliek eruit ziet. En ook daar weer een aantal absurde ervaringen…
Het hele artikel van Pieter Stockmans lees je hier.
4. 1,4 miljoen Oekraïense vluchtelingen in niemandsland
Met 1,4 miljoen zijn ze, de vergeten Oekraïense “intern ontheemden”, vluchtelingen in eigen land. Hun situatie bereikt stilaan het kookpunt. De staat voert een oorlog in het oosten, maar slaagt er niet om de mensen die vluchten voor de vijand een waardig leven te bieden. MO* volgde drie sterke vrouwen in hun zoektocht naar een nieuw leven, in hun protesttenten en kraakpanden.
De strijd tegen corruptie en de oorlog tegen Rusland zijn de twee buzzwords in Odessa. Maar honderdduizenden interne vluchtelingen die deze dubbele strijd zelf voeren, worden aan hun lot overgelaten. Gewone moeders zijn niet alleen vluchteling geworden, maar zélf advocaat en onderzoeksjournalist.
Het hele artikel van Pieter Stockmans lees je hier.
5. ‘Toen ik haar fotografeerde, begon ze te wenen’
Fotoreportage. Oorlog vergroot alle emoties uit en tegelijk gaat het dagelijkse leven gewoon verder. Vreugde wordt een kostbaar goed, aan verdriet is geen tekort. Dit zijn de mensen, in al hun schoonheid en kwetsbaarheid, die vermalen worden in het geopolitieke conflict om Oekraïne. Een reportage van fotograaf Jürgen Augusteyns vol contrasten, voorbij de stereotypen.
De fotoreportage van Jürgen Augusteyns en het artikel van Pieter Stockmans vind je hier.
6. De Oekraïense ultranationalisten
De inzet van de door het Westen gesteunde regimeverandering in Oekraïne was de opbouw van een democratische rechtsstaat. MO* kon vaststellen dat de ontwikkelingen op het terrein in tegenovergestelde richting gaan. De VS voorzagen een rol achter de schermen voor Svoboda, een extreemrechtse partij met nazi-ideologie. De oorlog gaf de Oekraïense ultranationalisten bovendien wapens en legitimiteit, als beschermers tegen de Russische dreiging.
MO* was getuige van incidenten met ultranationalistische militanten. Ze dreigen met geweld als parlement of regering wetten stemmen die hen niet zinnen. Ze intimideren rechters in rechtbanken als hun leden veroordeeld dreigen te worden. Ze intimideren rechters in rechtbanken als pro-Russische activisten vrijgesproken dreigen te worden. Ze hielden Poolse senatoren in huisarrest terwijl de politie erop toekeek. Deze paramilitaire, semicriminele groepen nemen deel aan de mainstream politiek.
Het hele artikel vind je hier.
Door Pieter Stockmans (@VRIJHEIDenGELUK) voor MO* (@mondiaalnieuws).
Dit dossier kwam tot stand met de steun van het Fonds Pascal Decroos voor Bijzondere Journalistiek.
