Op social media en op Russische sites wordt veelvuldig een video gedeeld waarop naar verluidt een separatist in Oekraïne levend wordt begraven. De televisiezender van het Russische ministerie van Defensie, Zvezda, verkondigt: “Er is online een video opgedoken waarop te zien is dat onbekende personen in camouflagekleding waarschijnlijk een strijder van de DNR (Volksrepubliek Donetsk) of LNR (Volksrepubliek Lugansk) op Oekraïens grondgebied executeren.”
De video van Zvezda verscheen aanvankelijk op 20 juni 2016 op YouTube, maar werd later verwijderd omdat het de gebruikersvoorwaarden van YouTube schendt.
Iemand die zichzelf Igor Vannishev noemt was de eerste die de video op het Russische sociale netwerk Vkontakte plaatste. Op het account staan geen andere berichten en daarna was het er ook stil.
De video is ook op een YouTubekanaal geplaatst dat Na varti spokoyu (Peace Watch) heet, waar het de enige video was. Een paar uur later werd het kanaal echter geblokkeerd en de video verwijderd.
De Britse tabloid Daily Mail bracht dit verhaal met schermafbeeldingen van de video, net als de Iraanse officiële internationale nieuwszender Press TV.
Bij nader onderzoek lijkt de video te zijn samengesteld uit enkele beelden die duidelijk zijn en andere juist wazig. Er is duidelijk verschil tussen de kwaliteit van de verschillende beelden en je kunt je afvragen hoe de beelden zijn gefilmd. Het is ook onduidelijk wie de mannen zijn en of ze wel van het Oekraïense leger zijn, aangezien ze geen Oekraïense uniformen dragen of duidelijke insignes hebben.
Op minuut 01:12 in de video is een stok te zien die samen met het lichaam van de vermeende strijder in een gat in de grond wordt gegooid, terwijl twee mannen aarde blijven scheppen.
De stok blijft meer dan een minuut zichtbaar, tot 02:57. Het is ook belangrijk op te merken dat het gat zeer diep lijkt. Plotsteling wordt het beeld onscherp, omdat iemand voor de camera loopt. Letterlijk drie seconden later is de stok niet meer te zien en het gat bijna helemaal met aarde gevuld. Op basis van de bewegingen van de mannen die het gat dichten, kan er slechts een kleine hoeveelheid van de aarde zijn verplaatst.
Na 9 seconden is het gat in de grond al helemaal gevuld met aarde en is de stok niet meer zichtbaar. Het is niet bepaald realistisch dat zo’n gat in 8 à 9 seconden helemaal opgevuld kan worden.
Ondanks het feit dat de video heel goed geluid heeft, is het vermeende slachtoffer volledig stil, hij schreeuwt of worstelt niet en probeert ook niet om uit het gat te komen. Zijn voeten zijn losjes vastgebonden, maar hij doet geen poging om op te staan.
De video lijkt bewerkt en uit meerdere beelden te bestaan: op het moment dat een van de mannen langs de camera loopt, houdt een van de zandscheppers de schop op twee verschillende manieren vast. Voordat de man voor de camera langs loopt (op minuut 02:58 in de video) houdt de andere man de handgreep van de schop met zijn linkerhand vast. Nadat de man voor de camera is gelopen (02:59), schept diezelfde man met zijn rechterhand en heeft hij ook ineens een andere positie. In minder dan een seconde wisselt deze man van hand terwijl hij blijft scheppen. Het is praktisch onmogelijk om dit in zo’n korte tijd te doen.
Er is ook een verschil in de helderheid van de video voor en na wat op een bewerking lijkt. De zon schijnt eerst veel helderder en vervolgens is er praktisch geen schaduw in de video. Deze radicale verandering treedt in één seconde op.
Er is nog een aspect waardoor het erop lijkt dat de video in scène is gezet: een van de mannen die aarde schept, vermijdt zand te scheppen op de plek waar het hoofd van het vermeende slachtoffer is (02:32-02:50). De man schept aarde in de hoeken van het gat, maar niet op de plek van het hoofd. Tegelijkertijd wordt er in een veel sneller tempo zand geschept op de plek van de benen van het slachtoffer.
Het levend begraven van mensen is een van de meest voorkomende methoden van psychologische druk door pro-Russische strijders in het door separatisten gecontroleerde grondgebied van de regio’s Lugansk en Donetsk. In 2014 is RT-journalist Graham Philips te zien in een geënsceneerde video, waar hij voor de lol levend begraven wordt.
