De propagandaoorlog rond het Oekraïne-referendum heeft een nieuwe climax bereikt, schrijft Hubert Smeets op 19 januari 2016 in NRC. Het artikel gaat over de vermeende dreigvideo die het Azov-bataljon aan Nederland zou hebben gericht. Al snel werd duidelijk dat de video nep is.
‘Dreigementen zijn een provocatie’
Minister Arsen Avakov van Binnenlandse Zaken en Azov-parlementariër Andri Biletski hebben de Nederlandse ambassadeur Kees Klompenhouwer gevraagd om te benadrukken dat deze “dreigementen aan het adres van Nederland een provocatie” zijn. Volgens Anton Gerasjtsjenko, adviseur van minister Avakov en lid van het Oekraïense parlement, zouden Oekraïense computerdeskundigen hebben kunnen vaststellen dat de video in Rusland is gemaakt. “Poetin doet al het mogelijke voor een negatief referendum in Nederland”, aldus Gerasjtsjenko. Ook de Oekraïense Nationale Veiligheids- en Verdedigingsraad schaart het filmpje onder de “hybride oorlogsvoering”.
Het Azov-bataljon is een vrijwilligerseenheid die wordt geleid door Oekraïners uit het merendeels Russischtalige Charkov, die zich laten voorstaan op hun extreemrechtse en zelfs neonazistische denkbeelden. De milities tooien zich met een runenteken, een omgekeerde wolfsangel. Minister Avakov heeft het bataljon geïntegreerd in de nieuwe nationale garde die is opgericht na de omwenteling in 2014, toen de pro-Europese regering van president Petro Porosjenko de oude politietroepen Berkoet (steenarend) moest ontbinden en het staande leger nagenoeg opnieuw moest organiseren.
Sindsdien zijn er minder berichten over neonazistische uitspattingen en gewelddadig wangedrag van Azov. Ook politiek voorman Biletski tempert tegenwoordig zijn toon. Azov is, net als bijvoorbeeld de radicaal-rechtse partij Svoboda (Vrijheid), die overigens amper zetels in het Oekraïense parlement heeft, een van de argumenten voor de Russische regering om de omwenteling in Kiev in februari 2014 af te schilderen als een “fascistische staatsgreep” die “nationalisten, neonazi’s en antisemieten” aan de macht zou hebben gebracht.
Onvervalste dreigvideo
Russische sites hebben het filmpje van Patriot tot nu toe niet overgenomen en er ook niet over bericht. Dat wijst er op dat de meeste media in Rusland, ongeacht hun sterke anti-Oekraïense positie, hun vingers nog niet aan de video willen branden. De Nederlandse websites GeenStijl en The Post Online hebben wel al aandacht besteed aan het filmpje. “Een onvervalste dreigvideo uit Oekraïense hoek”, aldus GeenStijl. “Echt of nep: we weten nu dat het eurofiele ja-kamp bereid is om kwaadaardig […] nee-stemmers te intimideren”, schrijft de site die een van de populairste pleitbezorgers van het referendum tegen het associatieverdrag met Oekraïne is.
Het is niet voor het eerst dat een ultrarechts vrijwilligersbataljon in verband wordt gebracht met Nederland. Eind vorig jaar beweerde de Nederlandse kunstroof-detective Arthur Brand dat een commandant van de neofascistische OOeN-militie, vernoemd naar gewapende pro-Duitse anti-Sovjetpartizanen tijdens de Tweede Wereldoorlog, een groot aantal gestolen schilderen uit het Westfries Museum in Hoorn onder zich zou houden. Deze militieman, die overigens uit OOeN was geroyeerd, zou het museum in onderhandelingen hebben willen afpersen, zei Brand op een persconferentie in Hoorn. Sindsdien is het stil rond deze zaak.
Het hele artikel van Hubert Smeets is hier te lezen. Bovenstaande tekst is met toestemming van de auteur gepubliceerd op StopFake.org.