De nasleep van de Russische beschuldigingen van een Oekraïense sabotagemissie op de Krim is nog lang niet voorbij.
Rusland beweert dat zijn veiligheidsdiensten terreuracties op het schiereiland in de kiem te hebben gesmoord en twee saboteurs gevangen genomen, die – volgens Moskou – in Kiev waren getraind door de inlichtingendienst van het Oekraïense ministerie van Defensie.
Oekraïne heeft de beschuldigingen ontkend en gezegd dat de vermeende terreurdaden waarvan Rusland Kiev beschuldigt niet meer waren dan een schietpartij tussen verschillende eenheden van de Russische veiligheidsdiensten.
“FSB pareert afleidingsmanoeuvre op de Krim“, “Terreurpoging is terugbetaling voor Krim-referendum“, “FSB-functionaris overlijdt als hij terroristen arresteert“, “Zal er oorlog komen of niet?“, zo luidden de vele koppen in de Russische media. Ruslands bekendste en enige nog min of meer liberaal radiostation Echo van Moskou vroeg de luisteraars in te bellen en te stemmen over de vraag of Rusland Oekraïne zou moeten aanvallen als reactie op de mislukte terreurplannen.
Persbureau TASS noemde Oekraïne een medeplichtige aan terreur, die eindelijk zijn ware gezicht heeft laten zien. En natuurlijk was het meesterbrein achter dit alles niets minder dan het Amerikaanse ministerie van Buitelandse Zaken.
De Russische propagandazenders verspreidden gretig de toespraak van president Vladimir Poetin, die zei dat “in plaats van een manier te vinden om vrede te bereiken, Oekraïne voor terreur heeft gekozen“.
Terwijl de toon van rechtvaardigheid in de meeste beschuldigingen jegens Oekraïne in de Russische berichtgeving overheerst, verschillen de details nogal. Met name de doelen van het vermeende terreurcomplot. Sommigen zeggen dat het doel het ontwrichten van het toeristenseizoen was, anderen beweren dat de saboteurs industriële locaties op de korrel hadden. Nog weer anderen schrijven dat het ultieme doel was om het leiderschap van de Krim en de Russische federale staf op te blazen, die over de snelweg Simferopol-Jalta reden.
Het ‘bewijs’ dat de Russische media tonen voor de samenzwering is een video van een gearresteerde saboteur die zijn kwade bedoelingen toegeeft aan FSB-agenten. Een andere video zou ‘het arsenaal’ aan explosieven tonen dat bij de indringers zou zijn gevonden. Het liberale dagblad Kommersant meldt echter dat de meerderheid van de verdachten inwoner van de Krim is, van wie sommigen Russische paspoorten hebben. De authenticieteit daarvan moet nog worden bepaald.
De Oekraïense media concentreren zich hoofdzakelijk op de Kievse ontkenning van de Russische beschuldigingen en geven aan dat er geen bewijs was voor een Oekraïense sabotagezaak. Oekraïense journalisten en commentatoren interpreteren de gebeurtenissen als een uitbreiding van Moskous hybride operaties tegen Oekraïne, met als doel het rechtvaardigen van de bezetting van de Krim en het maskeren van de groeiende inzet van Russische militairen op het schiereiland.
Oekraïense inlichtingen meldden dat wat Moskou een sabotagezaak noemde, in feite een schietpartij tussen Russische militairen en de geheime dienst FSB was.
Oekraïense bloggers beginnen ook inconsistenties op te merken in de Russische versie van het verhaal dat alsmaar groter wordt. Aleksej Minakov van de site Obozrevatel (‘Columnist’) gaf aan dat een van de vermeende saboteurs onmogelijk een professionele medewerker van de geheime dienst kon zijn: tijdens zijn militaire dienst in de oorlog in Oost-Oekraïne was hij slechts een eenvoudige soldaat. Daarvoor had hij gewerkt als chauffeur van een energiecentrale.
De Krimse journalist Andri Janitski scheef in de krant Livi Bereh (‘Linkeroever’) dat het idee van sabotage op de Krim op zich al belachelijk was. Waarom zouden de vermeende indringers het schiereiland stiekem ’s nachts zijn opgegaan, waarbij ze checkpoints moesten passeren, terwijl iedereen de Krim gemakkelijk kan bereiken via de wegversperring bij Cherson (Oekraïne) of via Rusland.
Journalist en blogger Denys Kazanski noemde het idee van sabotage “schizofrene onzin“, en wees erop dat de door Rusland aangehouden saboteurs zich meer als “Mickey Mouse-stripfiguren” gedroegen dan als werkelijke sabotageplegers.
Schrijver en blogger Jan Valetov richtte zijn pijlen op een aantal vreemde andere aspecten van het verhaal: de foto van een tent waarvan de Russissche autoriteiten beweerden dat die gebruikt was door de saboteurs, bleek in feite rechtstreeks van internet geplukt.
