Minder dan zes procent van de bewoners in het onbezette Oost-Oekraïne kijkt elke dag naar programma’s over politiek op de Russische televisie. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek van het Kiev Internationaal Instituut voor Sociologie, schrijft Alexandra Markovich voor Kyiv Post.
Uit het onderzoek, dat van 20 mei tot 2 juni 2016 werd uitgevoerd, blijkt dat Oekraïense nationale televisiezenders de belangrijkste bron voor politiek nieuws zijn in Oost-Oekraïne, evenals in de rest van het land.
Het onderzoek weerlegt de wijdverspreide veronderstelling dat in Oost-Oekraïense huishoudens de Russische televisie domineert.
“Het is een stereotype dat de werkelijkheid niet juist weergeeft,” zegt Anton Grushetsky, hoofd van de Afdeling Kwantitatieve Onderzoeken van het Kiev Internationaal Instituut voor Sociologie. Hij refereert aan de algemene aanname dat de meeste mensen in Oost-Oekraïne Russische televisie kijken.
Volgens het onderzoek krijgt 72 procent van de inwoners van het onbezette Oosten helemaal geen “informatie van politieke aard” van de Russische televisie. Minder dan 6 procent kijkt bijna elke dag naar Russische televisie voor politiek nieuws, 7,8 procent kijkt enkele keren per week en 6 procent kijkt enkele keren per maand.
Toch vergaren bewoners van Oost-Oekraïne meer politiek nieuws van Russische televisie dan de mensen in de rest van het land. Twintig procent van de mensen in Oost-Oekraïne kijkt op z’n minst één keer per maand politiek nieuws op de Russische televisie, in vergelijking met 16 procent in de rest van het land en 7,8 procent in West-Oekraïne.
Het onderzoek is alleen gehouden in gebieden in Oost-Oekraïne die door de Oekraïense autoriteiten worden gecontroleerd. Grushetsky verwacht dat de aantallen groter zijn als de bezette gebieden in Oost-Oekraïne in het onderzoek zouden zijn meegenomen.
“Het percentage van mensen die in de bezette gebieden naar Russische televisie kijken, is groter, maar we weten niet hoeveel groter,” zegt hij. Grushetsky zegt dat ongeveer de helft van Oost-Oekraïne is onderzocht.
Maar weinig respondenten hebben vertrouwen in de Russische televisie, zelfs in de oostelijke regio’s die zijn onderzocht. Negen procent van de mensen in het onbezette Oost-Oekraïne heeft – in plaats van wantrouwen – volledig vertrouwen of neutraal vertrouwen in het politieke nieuws op de Russische televisie, in vergelijking met vijftig procent dat vertrouwen heeft in Oekraïense nationale televisiezenders.
Twee vijfde van de respondenten kijkt elke dag naar de lokale televisie. Grushetsky weet niet in hoeverre deze televisiekanalen gecontroleerd worden door Russische of Oekraïense media, of dat ze onafhankelijk zijn.
In mei ondertekende de Oekraïense president Petro Poroshenko een regeringsbesluit dat verschillende Russische journalisten en media uit Oekraïne verbant. Volgens de president is het een poging om tegen de Russische propaganda in Oekraïne te vechten. Het onderzoek werpt twijfels op over de schijnbare invloed van Russische propaganda, al is dat met de nodige terughoudendheid.
In de inleiding van het onderzoek, dat op 9 juni gepubliceerd werd, geeft de redacteur commentaar op de toenemende moeilijkheid om sociologisch onderzoek te doen in de gebieden die zowel door de regering worden gecontroleerd als de bezette gebieden in Lugansk en Donetsk. Een bijzondere uitdaging is bovendien het gebrek aan betrouwbare informatie over hoeveel mensen er in de regio wonen.
Hoewel er minder mensen in Oost-Oekraïne naar Russische televisie kijken zoals verwacht, zijn degenen die wel kijken bijzonder gevoelig voor Russische propaganda. Dat blijkt uit een ander onderzoek van het Kiev Internationaal Instituut voor Sociologie uit februari 2015.
Door Alexandra Markovich, Kyiv Post
Alexandra Markovich schrijft voor de Kyiv Post over politiek. Eerder was ze freelancer voor de New York Times en de Washington Post.
