Kendisinin de çürüttüğü “Ukrayna’nın artık Batılı ortaklarına güvenmediği” şeklindeki Rus propagandasının yalanı, Ukrayna Savunma Bakanı Oleksiy Reznikov’un açıklamaları çarpıtılarak yaratılmıştır. Asıl konuşulan, Ukrayna’nın Minsk anlaşmaları ve Budapeşte memorandumu olan resmi barış protokollerine artık güvenmediğiydi. Dolayısıyla Reznikov’a göre Rusya’nın gelecekteki teslimiyet belgesi, “Ukrayna’nın güvendiği ve güveneceği” ortakların güvenlik garantilerini içeren çok taraflı bir anlaşma şeklinde olmalıdır.
Kremlin propagandası, Ukrayna Savunma Bakanı Oleksiy Reznikov’un konuşmasından alıntılar yayınladı ancak Rusya’nın teslimiyetine ilişkin sözleri çıkardı. Bununla birlikte, “çok taraflı bir belgenin hazırlanmakta olduğu” belirtildi. Propagandacılar, bu belgenin neye adanacağı konusunda sessiz kaldılar. Bu tür manipülasyonlara dayanarak, Rus kaynaklarında Ukrayna’nın “Batılı ortaklara güvensizliği” hakkında yayınlar çıktı: RIA Novosti, Gazeta.ru, Lenta.ru, Izvestiya, Vzglyad, Moskovskiy Komsomolets ve FAN.
Ekran Görüntüsü — ria.ru
Aslında Reznikov, Ukrayna’nın doğusundaki durumun barışçıl yollarla çözümüne ilişkin Üçlü Temas Grubu’nu (TCG) güvensizliğe örnek olarak gösterdi: “Karşımızda masada oturanlara güvenmiyoruz. O zamanlar onlarla müzakere etmenin mümkün olduğunu düşünüyorduk” (videoda 00:03’ten itibaren). TKG Ukrayna, Rusya ve AGİT temsilcilerinden oluşuyordu. Oleksiy Reznikov, 2019‘dan 2021‘e kadar TKG’da Ukrayna heyetinin temsilcisiydi. Dolayısıyla, ‘karşımızda masada oturanlara’ güvenmediğine dair sözleri AGİT’ten ziyade Rusya’ya atfedilebilir. Müzakereler Ukraynalı ve Rus temsilciler arasında yapıldığından, AGİT daha çok bir hakem konumundaydı.
Reznikov ayrıca “Ukrayna’ya barış getirilmesine yardımcı olmaya” çalışan ortaklardan da bahsetti. Ancak ortaklara güvensizlikten değil, daha ziyade “daha önce yürürlükte olan araçların veya anlaşmaların işe yaramadığı” gerçeğinden bahsetti (videoda 04:02’den itibaren).
Ukrayna Savunma Bakanlığı Başkanı özellikle, nükleer silahlardan vazgeçme karşılığında Ukrayna’nın güvenliğini garanti eden Budapeşte memorandumundan bahsediyor. Reznikov, “Ancak Budapeşte memorandumu işe yaramadı. O yüzden, kusura bakmayın ama yarın öbür gün her şeyin yoluna gireceğine dair hiçbir açıklama ve resmi protokole güvenmiyoruz. Hayır,” dedi. Bakan Reznikov’un bu açıklaması, Rus ajitasyon ve propagandası tarafından Ukrayna’nın “Batı’ya güvensizliği” hakkında sahte bir algı yaratmak için kullanıldı. Gerçekte Reznikov, Ukrayna’nın önceden var olan belgelere ve güvenlik garantilerine güvenmediğini söylüyordu.
Rusya Federasyonu’nun, ABD, Birleşik Krallık ve Ukrayna ile birlikte, Ukrayna’nın Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması’na katılımıyla bağlantılı olarak Güvenlik Güvencelerine ilişkin Memorandum’u imzalayan taraflardan biri olduğu hatırlatılmalıdır. Budapeşte Memorandumu’nu imzalayan tarafların (s. 175) Ukrayna’ya ne garanti verdiklerini hatırlatalım: “Rusya Federasyonu, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı ve Amerika Birleşik Devletleri Ukrayna’ya… Ukrayna’nın bağımsızlığına, egemenliğine ve mevcut sınırlarına saygı gösterme… Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne veya siyasi bağımsızlığına karşı güç tehdidinden veya kullanımından kaçınma ve Ukrayna’ya karşı hiçbir şekilde silah kullanılmayacağı…” taahhütlerini teyit ederler. Rusya, Kırım, Donetsk ve Luhansk bölgelerini işgal ederek ve geniş çaplı bir istila başlatarak verdiği taahhütleri ihlal etmiştir.
Buna rağmen Rus tarafı 2014’ten sonra defalarca Budapeşte Memorandumunu ihlal etmediğini belirtmiştir (burada ve burada). Ukrayna topraklarının geniş çaplı işgalinin başlamasından bir gün sonra Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Budapeşte Memorandumu’nda “[Rusya’nın Ukrayna’nın meşru makamları olarak adlandırdığı – Ed.] rejimle birlikte hareket etme zorunluluğu bulunmadığını” söyledi.
Rusya’nın bu tür açıklamaları ve eylemleri, Ukrayna’nın neden “yarın her şeyin yoluna gireceğine dair konuşmalara ve resmi protokollere” güvenmediğini ve çok taraflı güvenlik garantilerinde ısrar ettiğini göstermektedir.
Rusya’nın teslimiyet belgesinin ne olacağına ilişkin konuşan Ukrayna Savunma Bakanı Oleksiy Reznikov, bunun Rusya ile Ukrayna arasında bir anlaşma olmayacağını belirtti (videoda 04:02). “Güvendiğimiz ve güveneceğimiz” ortaklardan net garantiler alınarak “bu anlaşmanın temel bileşeni Ukrayna için bir güvenlik mimarisi olan çok taraflı bir anlaşma olacak”.
Ukrayna Savunma Bakanı Oleksiy Reznikov, Rusya’nın Batılı ortaklarından “teslimiyet belgesinin metnini yazmalarına yardım etmelerini” yalvaracağını söyledi (videoda 05:35’ten itibaren), ancak Kremlin propagandacıları bundan bahsetmemeyi tercih etti.
Ekran Görüntüsü — sm.news
Slobojanşçına’daki yenilgiyi “USK’nun Harkiv yönündeki karşı saldırısından ABD askeri ajansının sorumlu olduğu” gerçeğiyle açıklamaya çalışan Kremlin propaganda ofisi, “Kyiv’in artık Batı’ya güvenmediği” şeklindeki kendi sahtekarlığını yalanladı. Propagandacılar The New York Times’ta yayınlanan “Ukraynalı yetkililer karşı saldırı planlamak için ABD istihbaratına güvendi” başlıklı bir yayına atıfta bulundular.
Ekran Görüntüsü — nyt.com
Amerikan yayınında, Ukrayna tarafının girişimiyle taraflar arasındaki güven düzeyinin arttığını söyleniyor. New York Times, “ABD’li yetkililer, Kyiv’deki üst düzey yetkililerin ABD ile ek bilgi alışverişinde bulunmanın ek yardım almaya yardımcı olacağına karar verdiğini söyledi” diye yazdı.
Böylece Kremlin’in sahte “Kyiv ve Batı arasındaki güvensizlik” iddiası Batı medyası ve bizzat Rus propagandacılar tarafından Batı medyasına atıfta bulunularak çürütülmüş oldu.
“Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin Harkiv yönündeki karşı saldırısından ABD askeri ajansının sorumlu olduğu” yönündeki haberin, New York Times‘taki bir yayının manipüle edilmesiyle oluşturulan sahte bir Rus propagandası olduğu ortaya çıktı. Aslında yayın, taraflar arasında sadece istihbarat bilgisi alışverişi olduğunu yazdı. The New York Times’ın haberine göre “ABD’li üst düzey yetkililer karşı saldırı planının hangi detaylarının Ukrayna tarafından paylaşıldığını ve ABD’nin ne kadar tavsiyede bulunduğunu söylemeyi reddetti”. New York Times, “Harkiv yönündeki karşı saldırının liderliği” konusunda herhangi bir haber yapmamıştır.
Daha fazla içerik için StopFake web sitesini ve Twitter, Instagram sosyal medya hesaplarımızı takip edebilirsiniz.
